1- عضو هسته پژوهشهای بنیادی برای توسعه آموزش زبان فارسی به خارجیان، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
2- مدیر هسته پژوهشهای بنیادی برای توسعه آموزش زبان فارسی به خارجیان، دانشیار زبان شناسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
چکیده: (10558 مشاهده)
رویکرد مفهومی- نقشی از اثرگذارترین رویکردهای آموزش زبان دوم/ خارجی است و کمتر منبعی برای آموزش زبانهایی مثل انگلیسی، فرانسه، آلمانی، ایتالیایی، اسپانیایی و حتی عربی، عِبری و ترکی وجود دارد که در تولید محتوای آموزشی به اصول و مبانی این رویکرد توجه نکرده باشد. کلیدیترین اصل این رویکرد، ایجاد تناسب هدفمند و ارتباطمحور بین نقشها و مفاهیم زبانی و موقعیتهای واقعی است. باوجود این، در منابع معتبر آموزش زبان فارسی به خارجیان، توجه چندانی به این رویکرد نشده است. در پژوهش پیشرو، ابتدا رویکرد مفهومی- نقشی و مهمترین نقشها و مفاهیم زبانی در چهارچوب این رویکرد معرفی شده؛ سپس میزان بازنمایی این مفاهیم و نقشها در دو مجموعه فارسی بیاموزیم (ذوالفقاری و همکاران، 1381) و زبان فارسی (صفارمقدم، 1386) مورد بررسی قرار گرفته است. این بررسی در قالب یک فهرست وارسی محققساخته انجام شده است. این فهرست وارسی شامل ده پرسش اساسی در زمینه محتوای دروس است. برای هر پرسش، شش پاسخ پیشفرضِ اصلاً، بسیار کم، کم، متوسط، زیاد و بسیار زیاد بهترتیب با نمرههای 0، 1، 2، 3، 4 و 5 امتیاز درنظر گرفته شده است. تحلیل نتایج حاکی از این است که مجموعة فارسی بیاموزیم 35 و مجموعه زبان فارسی 16 نمره از 50 نمره فهرست وارسی را کسب کرده است. اگرچه نتیجه کلی پژوهش حکایت از این دارد که بازنماییِ نقشها و مفاهیم زبانی در مجموعه فارسی بیاموزیم بهتر از مجموعه زبان فارسی است، تنوع و پراکندگی مفاهیم و نقشهای زبانی در هر دو مجموعه ما را به ضرورت برنامهریزی هدفمند برای آموزش زبان فارسی برپایه مفاهیم و نقشهای زبانی رهنمونمیشود.
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
آموزش زبان انتشار: 1396/1/1