نیازسنجی برنامه درسی مهارت‌های زبانی در مقطع کارشناسی رشته زبان و ادبیات عربی (تحلیل مشکلات زبانی دانشجویان در مهارت‌های زبانی)

نویسندگان
1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران/ عضو هیئت علمی زبان و ادبیات عربی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
2 دانشیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
3 استادیار زبان انگلیسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
4 استادیار زبان عربی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
نیازسنجی یکی از مؤلفه‌های مهم برنامه درسی است که به‌دنبال کشف نیازها، خواسته­ها، علایق، سلیقه‌ها، مشکلات و ضعف­های زبانی زبان­آموزان و فاصله میان وضعیت موجود و وضعیت مطلوب است. در این جستار، می­کوشیم ازطریق نیازسنجی، مشکلات زبانی دانشجویان رشته زبان و ادبیات عربی را تحلیل کنیم تا نمودی واقعی از وضعیت برنامه درسی فعلی مهارت­های زبانی در این رشته و فاصله آن با وضعیت برنامه درسی مطلوب را ارائه کنیم.
روش پژوهش پیمایش و ابزار پژوهش پرسش‌نامه محقق‌ساخته است. جامعه آماری پژوهش شامل دو گروه مدرسان مهارت­های زبانی و دانشجویان ترم ششم مقطع کارشناسی رشته زبان و ادبیات عربی است. روش نمونه‌‌گیری تصادفی خوشه­ای و روش تحلیل داده­ها کمی (توصیفی و تحلیلی) است. در پژوهش حاضر، به‌دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که دانشجویان به چه اندازه در هریک­ از مهارت‌های زبانی اصلی، مهارت­های فرعی و استراتژی­های مهارت­ها با مشکل روبه‌رو هستند و مشکلات زبانی دانشجویان بیشتر از ضعف آنان در کدام‌یک از توانش­های زبانی ناشی است.
یافته­های پژوهش نشان می­دهد که دانشجویان در مهارت­های شنیدن، سخن گفتن، خواندن و نوشتن بالای حد متوسط با مشکل روبه‌رو هستند و مشکلات زبانی آنان ممکن است از ضعف توانش ارتباطی (توانش دستوری، توانش زبانی- اجتماعی و توانش تحلیل گفتمان) ناشی باشد.

کلیدواژه‌ها