رویکرد پدیدارشناختی به مسئله «نشت زبانی» در آثار ناتالی ساروت

نویسندگان
1 دانشجوی دکتری ادبیات فرانسه، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز، تهران، ایران
2 دانشیار گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز، تهران، ایران
چکیده
ناتالی ساروت از جمله نویسندگان رمان نو است که نگاهی گسستی، قطعه‌قطعه و ادراکی‌- حسی به روان انسانی ارائه می‌دهد. به‌واقع از نظر ساروت واقعیت‌های روان انسانی تنها در ساحت گفت‌وگومندی (دیالوژیسم) بروز پیدا می‌کنند و این واقعیت‌ها، ناگفته‌هایی بر‌آمده از رانش‌ها و کشش‌های بین شخصیت‌ها می‌باشند که در فضای زیرین دیالوگ‌ها جاری می‌شوند؛ آنچه ساروت به آن «زیر- مکالمه» یا «تروپیسم» می‌گوید. ما معتقدیم ویژگی‌ای در «تروپیسم» ساروت وجود دارد که ما را از سیر افقی گفتمان جدا کرده و به شکل عمودی به جهان زیرین، انتزاعی و پنهانی هدایت می‌کند که به زبان این نویسنده ویژگی‌ای می‌بخشد که ما آن را «نشت زبانی» می‌نامیم؛ «نشتی» که ما را از سطح زبان کلیشه‌ای جدا کرده و به سوی آن جهان روانی پنهان و زیرین هدایت می‌کند و امر نامشهود تروپیسمی را مشهود و قابل رؤیت می‌نماید. این مقاله ضمن انتخاب روش‌شناسی میخائیل باختین و صحه بر مسئله گفت‌وگومندی (دیالوژیسم) و چند‌صدایی، برآن است نشان دهد چگونه مسئله «نشت زبانی»، به‌مثابه یک مسئله زبانی، با بینش این نویسنده از «گفتمان» و نفی سوژه استعلایی دکارتی، به‌مثابه یک مفهوم فلسفی، درارتباط می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


  • بابک‌معین، مرتضی (1390). «طنین چندصدایی و بینش زیبایی‌شناسی داستایوفسکی در رمان نو». مجموعه‌مقالات نقدهای ادبی- هنری. تهران: سخن.

  • ساروت، ناتالی (1383). افلاک‌نما. ترجمه مهشید نونهالی. تهران: نیلوفر.

  • ساروت، ناتالی (1386). تو خودت را دوست نداری. ترجمه مهشید نونهالی. تهران: نیلوفر.

  • ساروت، ناتالی (1364). عصر بدگمانی. ترجمه اسماعیل سعادت. چ 1. تهران: نگاه.

  • ·      گوتک، جرالد (1380). مکاتب فلسفی و آراء تربیتی. ترجمه دکتر محمد‌جعفر پاک‌سرشت. تهران: سمت.

  • شعیری، حمیدرضا و ابراهیم کنعانی (1394). «نشانه- معناشناسی هستی‌محور: از بر‌هم‌کنشی تا استعلا بر‌اساس گفتمان رومیان و چینیان مولانا». دو‌ماهنامه جستارهای زبانی. د 6. ش 2 (پیاپی 23). صص 175- 195.

  • غلامحسین‌زاده، غلامحسین و رضا غریب (1387). میخاییل باختین. تهران: مرکز.

  •  

    • Bakhtine, M. (1970). La Poétique de Dostoïevski. Traduction de Isabelle Kolitcheff. Paris: seuil.

    • Bakhtine, M. (1978). Esthétique et Théorie du Roman. Paris: Gallimard.

    • Bakhtine, M. & V. N. Volosinov (1986). Marxism and the Philosophy of Language. L. Matejka and I. R. Titunik (trans). Harvard University Press. Cambridge: MA and London.

    • Klabova, H. (2009). La vie Intérieure dans les Œuvres de Nathalie Sarraute, et Virginia Woolf. Doubna: BRNO.

    • Merleau- Ponty, M. (1976). Phénoménologie de la Perception. Paris: Gallimard, collection «Tel».

    • Merleau- Ponty, M. (1960). Signes. NRF, Paris: Gallimard.

    • Merleau- Ponty, M. (1964). Le Visible et L’invisible. Paris: Gallimard.

    • R. Silver, J. (2005). Dissertation, Nathalie Sarraute: Le Pacte de lecture. Maryland: University of Maryland.

    • Rakotobe, D’a. N. (2009). “L’ombre et la proie”. ou comment capter l’invisible dans l’œuvre de Nathalie Sarraute. Image [&] Narrative.Vol.10. No.1.Pp. 60-73.

    • Rykner, A. (1991). Nathalie Sarraute. Collection Les contemporains. Paris: Seuil.

    • Sarraute, N. (1957). Tropisme. Paris: Minuit.

    • Sarraute, N. (1983). Enfance. Paris: Gallimard.

    • Sarraute, N. (1967). Silence. Paris: Gallimard.

    • Sarraute, N. (1996). Œuvres Complètes. Paris: Gallimard, Bibliothèque de la pléiade.

    • Sarraute, N. (1996). “Roman et réalité”, in Conférences et Textes Divers, in Œuvres Complètes. Jean-Yves Tadié, Paris: Gallimard. “Bibliothèque de la Pléiade”.

    • Tzvetan, T. (1981). Mikhaïl Bakhtine le Principe Dialogique. Paris: Seuil.




 


·