مقایسۀ اثربخشی روش آموزش مستقیم و آموزش چندرسانه‌ای بر بهبود شش نوع املا

نویسندگان
داود محمدی 1
یدالله رادبخش 2
1 استادیار ادبیات فارسی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
چکیده
املا یکی از موضوع‌ها و مهارت‌های تحصیلی است که خلاقیت در آن جایی ندارد و فقط الگویی است که ترکیب، ترتیب، اندازه و تعداد حروف و علامت‌ها به­عنوان صورت صحیح کلمه در آن پذیرفته می‌شود. کودکان دارای اختلال املا بیشتردر این الگوها مشکل دارند. روش‌های زیادی برای درمان اختلال مورد نظر وجود دارد. این پژوهش با هدف مقایسۀ اثربخشی روش آموزش مستقیم و آموزش چند رسانه­ای بر شش نوع اختلال املا انجام شده است. روش پژوهش از نوع پژوهش­های آزمایشی با پیش­آزمون و پس­آزمون و گروه کنترل است. پس از تهیۀ ابزارهای لازم برای این پژوهش یعنی نرم­افزار آموزش املای ساخته­شدۀ خوش خلق و آزمون املای کریمی (1389) و آزمون هوش وکسلر، کودکان 8 تا 16 سال، تعداد 39 نفر دانش­آموز دختر پایۀ سوم ابتدایی با روش نمونه گیری چند مرحله­ای از بین مدارس شهر سمنان انتخاب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه 13 نفری جایگزین شدند. یک گروه، تحت اجرای متغیر مستقل آموزش مستقیم و گروه دوم، تحت اجرای متغیر مستقل آموزش چندرسانه­ای قرار گرفتند و گروه گواه، آموزشی دریافت نکرد. پس از جمع­آوری نمره‌های املای دانش‌‌آموزان هر سه گروه در پیش آزمون و پس آزمون داده‌ها به روش تحلیل کوواریانس چند متغیره تحلیل گردید. نتایج نشان داد که آموزش مستقیم و آموزش چند رسانه‌‌ای نسبت به گروه کنترل به طور معناداری بر بهبود اختلال املا اثربخش بوده است. در عین حال آموزش چند رسانه‌‌ای در کاهش غلط‌های نوع حافظۀ توالی دیداری و تمیز دیداری- دقت اثربخش­تر از آموزش مستقیم بوده و آموزش مستقیم نیز در کاهش غلط‌های نوع آموزشی، دقت، جاانداختن و نارسانویس اثربخش­­تر از آموزش چند رسانه‌‌ای بوده است.

کلیدواژه‌ها

  • ابراهیمی، زهرا (1383) . مقایسۀ تأثیر رسانه تعاملی (cd )وغیرتعاملی (فیلم) برسرعت، دقت و پایداری یادگیری ریاضی دانش‌‌آموزان دختر راهنمایی منطقۀ 17 شهر تهران درسال تحصیلی 82-81. پایان­نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی. دانشکدۀ روان­شناسی و علوم تربیتی.

  • میردهقان، مهمین، وحید نجاتی و گلناز گنجیان، (1395). «تفاوت عملکرد حافظۀ کاری و سوگیری توجه در واژگان زبان اول و دوم در فارسی­آموزان چینی­زبان». جستار‌های زبانی. ش 7 (29). صص 197-213.

  • خرامیده، زهرا (1385). مقایسۀ تأثیر آموزش به کمک چندرسانه‌‌ای تعاملی ورسانه غیرتعاملی بر افزایش سرعت ودقت یادگیری درس علوم زیستی دانش‌‌آموزان دختر پایۀ اول دبیرستان منطقۀ 19 شهر تهران در سال  تحصیلی 85-84. پایان­نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.دانشکدۀ روان­شناسی وعلوم تربیتی.

  • سیف، علی­اکبر (1388). روان­شناسی پرورشی نوین: روان­شناسی یادگیری و آموزش.ویراست ششم. تهران: دوران.

  • شکوهی یکتا، محسن و اکرم پرند (1389). ناتوانی‌های یادگیری. چ دوم. تهران: تیمورزاده.

  • شهیم، سیما (1371). «کاربرد مقیاس هوش وکسلر کودکان (WISC-R) در ایران». پژوهش‌های روا­ن­شناختی. ش 1. صص 28 - 40.

  • فردانش، هشمت (1382). مبانی نظری تکنولوژی آموزشی. تهران: سمت.

  • کرد نوقابی، رسول (1386). آموزش مستقیم به همراه نظریه­ ها، الگوها و راهبردهای آموزشی. تهران: دیدار.

  • حسینی معصوم، سید محمد و همکاران (1395). «فرایند تحول طنین‌معنایی به معنای ضمنی در زبان فارسی؛ یک بررسی درزمانی». جستار‌های زبانی. ش 7 (29). صص 17- 38.

  • کریمی، بهروز (1389). مقایسۀ اثربخشی آموزش مستقیم و آگهی واج شناسی و ترکیبی بر اختلال دیکته. پایان­نامۀ دکتری. دانشگاه علامه طباطبایی. دانشکدۀ روان­شناسی و علوم تربیتی.

  • مرعشی، علی اکبر (1381). «چگونه با دشواری­های خط فارسی کنار بیاییم؟». تکنولوژی آموزشی. دورۀ17. ش 137. ص 77.

  • ملکیان، فرامرز و آذر آخوندی (1387). تأثیر چند رسانه‌‌ای آموزشی در درمان اختلال املاء دانش‌‌آموزان. پایان­نامۀ کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی. کرمانشاه: دانشگاه آزاد اسلامی.

  • نریمانی، اشرف (1373). بررسی ومقایسۀ میزان فراوانی ودرصد شیوع اختلال زبان نوشتاری در دانش‌‌آموزان دختر و پسر پایه‌های دوم و سوم شهر تهران. پایان­نامۀ کارشناسی ارشد. تهران: روان­شناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی.

  • نورمحمدی، فرحناز (1375). تأثیرراهبردهای شناختی ورایانه­ای در کارآمدی نوشتاری نمونه­ای از کودکان نادرست نویس. پایان­نامۀ کارشناسی ارشد. رشتۀ  کودکان استثنایی. تهران: دانشکدۀ روان­شناسی دانشگاه تهران.

    • Adams, G. and D. Carnine (2003). “Direct instruction”. eds. H. L. Swanson, K. R. Harris and S. Graham. Handbook of Learning Disabilities (pp. 403–416). New York: Guilford Press.

    • Adams, Gl. and S. Engelmann (2011). Research on Direct Instruction: 25 Years beyond Disbar. Seattle, WA: Educational Achievement systems.

    • Ainsworth, S. E. (1999). “A functional taxonomy of multiple  representations”. Computers and Education. No. 33 (102). Pp. 131- 152.

    • Allbritten. D.; R. Mainers and  D. Ziegler (2004).“Will student with disabilities be scapegoated for school failures?". Educational Horizons. No. 82 (114). Pp. 153- 600.

    • Ann, L. (2011). “Direct instruction spelling ,two Hong Kong project school.” Psychology International. No.11 (24). Pp. 45-50.

    • Beatty, K. (2005). Teaching and Researching Computer-assisted Language Learning. Beijing. Foreign Language Teaching and Research Press sage.

    • Bender, W. (2001). Learning Disabilities. Characteristic, Identification and Thatching Strategies. Boston: Allyn and bacon.

    • Bishop, M.  and W. Cates (2006). Theoretical Foundation for Sound's Use in Multimedia Instruction to Enhance Learning [on Line]. Retrieved from: www. Springer link Com/Index/Lv11v173tj.

    • Brigham, R. and M. Brigham (2001).Current Practice Alerts: Mnemonic Instruction. Reston, VA: Division for Learning Disabilities and Division for Research of the Council for Exceptional Children. Boston: Allyn and bacon.

    • Bulgren, J. A.  et al. (2000). “The use and effectiveness of analogical instruction in diverse secondary content classrooms”. Journal of Educational Psychology. No.16 (42). Pp. 426–441.

    • Carnine, D. et al., (2004). Direct Instruction Reading (4th Ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson.

    • Chuan-Yen, C. (2012). “Comparing the impact of a problem based Computer-assisted instruction and the direct instructive teaching method on student science achievement”. Journal of Science Educational Technology. No. 10(40). Pp.  147-153.

    • Dian, K.; K. Richard and M. Nancy (2005). “Special education and direct instruction: an investigation specificity and stability". Applied Psyconol Linguistics. No. 22 (63). Pp. 383-414.

    • Dye, G. A. (2000). “Graphic organizers to the rescue! helping student’s link- and remember information". Teaching Exceptional Children. No. 32. Pp. 72–76. Education 33 (89). Pp. 131- 152.

    • Gabel, H. (2001). Electronic Information Source and Evaluation Guide. London: Bowkersaur.

    • Jack, M. F., S. Lynn  and A. B. Mareia (2001). Learning Disability from Identification to Intervention. A Division of Guilford Publication, Inc.72spring Street. New York. Ny, 10012.

    • Janet, W. Lerner (1997). Learning Disabilities: Theory, Diagnosis, and Teaching strategies. 7ed. Houghton, Mifflin.

    • Janice, F. R.; E. T. William  and T. G. (2007). “Explicit instruction in phonemic awareness and phonemically based decoding skill as an intervention strategy for struggling reader in whole language classroom”. Read Writ. No. 21 (80). Pp. 346-369.

    • Jennifer, B.  and M. Margaret (2010). “The effectiveness of direct instruction for teaching language to children with autism spectrum disorders: identifying materials”. J Autism Dev Disorder. No. 39 (76). Pp. 75-380.

    • Jones, L. and  J. Plass (2002). “Supporting listening comprehension and acquisition in French with multimedia annotations”. The Modern Language Journal. No. 86(4). Pp. 546-561.

    • Jones, L. and  J. Plass (2004). “Testing L2 vocabulary recognition and recall using pictorial and written test”. Language Learning and Technology. No. 8(3). Pp. 122-143.

    • Joyce, B., M. Weil  and E. Calhoun (2000).Models of Teaching. (6th Ed.). Boston: Allyn and Bacon. 

    • Kirk, S. A. (1963). “Behavioral diagnosis and remediation of learning disabilities”. Proceedings the Conference on the Problems of the Perceptually Handicapped child. Evanston, IL: Fund for the Perceptual Handicapped Child.

    • Margaret, M. Flores. and Kaylor. Maria(2007).The Effects of a Direct Instruction Program on the Fraction Performance of Middle School Students At – risk for Failure in Mathematics. Boston: Allyn and bacon.

    • Mayer, R. E. (1997). “Multimedia learning: are we asking the right questions?". Educational Psychologist. No. 32 (64). Pp. 1–19.

    • Mayer, R. E. (2002). “Cognitive theory and the design of multimedia instruction: an example of the two-way street between cognition and instruction”. New Directions for Teaching and Learning. No. 89.Pp. 55-71.

    • Mayer, R. E. (2003). “The promise of multimedia learning: using the same instructional design methods across different media”. Learning and Instruction. No. 13 (24). Pp. 125–139.

    • Mayer, R. E. (2005). “Cognitive theory of multimedia learning”. ed. R. E. Mayer. The Cambridge and Book of Multimedia Learning (Pp. 31-48). Cambridge: Cambridge University Press.

    • Miartella, R.C. and  K. M. Waldron – soler (2005). “Language for writing program evaluation”. Journal of Direct Instruction. No. 5 (16). Pp. 81-96.

    • Moats, L. C. and G. R.  Lyon (1993). “Learning disabilities in United States: advocacy, science and the future of the field”. Jornal of Learning Disabilities. No. 26 (54). Pp.282-294.

    • Nagata, N. (2009(. “The effectiveness of computer-assisted interactive glosses". Foreign Language Annals. No. 32 (4). Pp. 469-479.

    • Owens, S. H.; L. D. Fredrick  and M.E. Shipen (2004). “Training a paraprofessional to implement spelling mastery and examining its effectiveness for student with learning disability”. Journal of Direct Instruction. No. 4 (15). Pp. 153- 172.

    • Paivio, A. (2006). “Dual coding theory and education”. Conference on "Pathways to Literacy Achievement for High Poverty Children". The University of Michigan School of Education.

    • Plass, J. L. et al. (2003). “Cognitive load in reading a foreign language text with multimedia aids and the influence of verbal and spatial abilities". Computers in Human Behavior. No. 19 (38). Pp. 221–243.

    • Richard, T.  et al. (2005).“Brain activation during language takes contracts in children with and without dyslexia: inferring mapping processes and assessing response to spelling instruction”. Educational and Child Psychology. No. 22 (44). Pp. 62-80.

    • Richards, T. L. et al. (2006). “Individual FMRI activation in orthographic mapping and morpheme mapping after orthographic or morphological spelling treatment in child dyslexics". Journal of Neurolinguistics. No. 19 (42). Pp. 56–86.

    • Shannon, Hayter. et al. (2007). “The use of a modified direct instruction flashcard system with two high school students with developmental disabilities”. Journal of Developmental and Physical Disabilities. No. 19(22). Pp. 409–415.

    • Simpson, R. G. (2010). “Effectiveness of visual imagery versus rule-based strategies in teaching spelling to learning disabled student”. Researching In Rural Education. No. 7 (21). Pp. 61-70.

    • Susan, G. Magliaro et al. (2005). “Direct instruction revisited: a key model for instructional technology”. ETR and D. No. 53 (100). Pp. 41 -55.

    • Svenconis, D. J. and  S. Kerst (2011). “Investigating the teaching of second-language vocabulary through semantic mapping in a hypertext environment”. CALICO Journal. No.12 (2/3). Pp. 33-57.

    • Torgesen, J. K. (1997). “The role of nonspecific factors in the task performance of learning disabled children: a theoretical assessment”. Jornal of Learning Disabilities. No.10. Pp. 27-34.

    • Watkins, C. L. and  T. A. Slocum (2004). The Components of Direct Instruction. Eds.N. E. Marchland- Martello, T. A. Slocum and R. C. Martello. Introduction to Direct Instruction. No. 42 (89). Pp. 28–65.

    • Watkins, C. L. (2003). “The components of direct instruction”. Journal of Direct Instruction. No. 3 (8). Pp. 75-110.

    • Yeh, Y. and C. Wang (2003). “Effects of multimedia vocabulary annotations and learning styles on vocabulary learning”. CALICO Journal.No.21(1). Pp.131-144.

    • Zahide, Vildirim., M. Year. and M. A. Ozden (2000). “Comparison of hypermedia learning and traditional instruction on knowledge acquisition and retention”. Journal of Educational Research. No.94 (4). Pp. 207.



جستارهای زبانی
دوره 8، شماره 3
مرداد و شهریور 1396
صفحه 265-290