معرفی «هیَجامَد» به عنوان ابزاری مؤثر در پذیرش نوواژه-های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی

نویسندگان
1 استاد آموزش زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2 استادیار زبان شناسی، دانشگاه بین اللملی امام رضا (ع)، مشهد، ایران
چکیده
بی­گمان، برابریابی برای واژه­های بیگانۀ موجود در زبان فارسی، تلاشی سنجیده، آگاهانه و قابل تقدیر است و این امر از سوی فرهنگستان زبان و ادب فارسی تحقق یافته است. نوواژه­ها درواقع، نوآوری­هایی هستند که برنامه­ریزان واژگانی، آن­ها را به جای معادل قرضی ایجاد می­کنند و بهترین پیامد ممکن برای این واژه­ها این خواهد بود که کاربران زبان آن­ها را پذیرش می­کنند و به زبان عموم راه می­یابند. شواهد موجود از مصارف واژگانی کاربران زبان فارسی بیانگر آن است که گاهی کاربران این زبان، تمایل بیشتری برای استعمال واژگان بیگانه نسبت به واژگان مصوب از خود نشان می­دهند. دلایل احتمالی این تمایل را می­توان با در نظر گرفتن مفهوم «هَیجامَد» بررسی کرد. هَیجامَد که از ترکیب دو واژۀ «هیجان» و «بسامد» حاصل شده است، به هیجانات ناشی از حواسی اشاره می­کند که تحت تأثیر بسامد واژگان قرار دارند. نوشتۀ حاضر می­کوشد تا با در نظر گرفتن این مفهوم نوظهور و مؤلفه­های سه­گانۀ آن (هیجان، حواس و بسامد) در حوزۀ واژه­گزینی و معادل­یابی، راهکارهایی را در جهت افزایش پذیرش واژگان مصوب و کاهش استعمال واژگان بیگانه ارائه دهد.

کلیدواژه‌ها


  • اصولوضوابطواژه­گزینی (1388). ویرایش سوم. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.

  • آقاگل­زاده، فردوس (1382). «نگاهی به تفکر و زبان».  تازه­های علوم شناختی. ش 1. صص 57-64. 

  • بهرامی، فاطمه و افروز محمودی (1386). «تأثیر هیجانات القاشدۀ مثبت و منفی بر نگرانی و نشخوار فکری ناشی از هیجانات منفی القاشدۀ قبلی». تازه­های علوم شناختی. د 9. ش 2. صص 69- 76.

  • پیش­قدم، رضا و همکاران (1392).  تحلیل انتقادی و کاربردی نظریه­های فراگیری زبان اول از پیدایش تا تکوین. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.

  • پیش­قدم، رضا و فاطمه وحیدنیا (1394). «کاربردهای دعا در فیلم­های فارسی و انگلیسی در پرتوِ الگوی هایمز». جستارهای زبانی. د .6  ش .7  صص  53-72.

  • ·      چهارسوقی امین، تینا (1391). تأثیر متغیر جنسیت زبانی در کاربرد واژگان عمومی فرهنگستان. پایان­نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.

  • دهقان، فائزه (1395). «پردازش حسی و رفتار». تعلیم و تربیت استثنایی. د 16. ش 143. صص 11- 17.

  • غیاثیان، مریم­السادات و محمود ظریف (1387). «فرهنگستان و رسانۀ ملی». پژوهشنامه زبان فارسی؛ چالش­ها و راهبردها. ش  35.  صص 121- 150.

  • گلمن، دانیل (1379). هوش عاطفی. ترجمۀ حمیدرضا بلوچ. تهران: جیحون.

  • مجردشفیعی، بهروز و همکاران(1392). «بازشناسی خودکار حالت عاطفی مبتنی بر تغییرات فیزیولوژیک». پردازش علائم و داده­ها. د 2. ش 16. صص 85- 100.


 Aghagolzade, F. (2003). “A look at thought and language”. Advances in Cognitive Science. 5 (1), Pp.57-64 [In Persian].



  • Bahrami, F. & A. Mahmoudi (2007). “The effect of induced positive and negative emotions on the anxiety and rumination caused by the negative prior emotions”.Advances in Cognitive Science. 9(2), Pp.69-76 [In Persian].

  • Baines, L. (2008). A Teachers’ Guide to Learning Multisensory Improving Literacy by Engaging the Senses. Alexandria, Virginia USA.

  • Chaharsoghi Amin, T. (2012). The Effect of Linguistic Gender on the Use of Persian Language Academy’s Public Words. MA Thesis: Islamic Azad University , Tehran Central Branch [In Persian].

  • Dehghan, F. (2016). “Emotional processing and behavior”. Exceptional Education. 16(143), Pp.11-17 [In Persian].

  • ·       Ghiassian, M. S. & M. Zarif (2008). “Language academy and national media”. Research in Persian Language; Challenges and Strategies. 35,Pp. 121-149 [In Persian].

  • Goleman, D. (2000). Emotional Intelligence (Translated by: Hamid Reza Balooch). Tehran: Jeihoun Publication [In Persian].

  • Griffiths T. D. & J. D. Warren (2004). “What is an auditory object?” Nat. Rev. Neurosci. 5, Pp887–892.

  • Mojarad Shafie, B.; M. Yazdchi  & M. Emadi Andani (2013). “Automatic re-analysis of emotions based on physiological changes”. Journal of Processing Signals and Data. 16, Pp. 85-100 [In Persian].

  • Pervin, L. A. (1996). The Science of Personality. United States: Wiley and sons.

  • Pishghadam, R. (2015). “Emotioncy in language education: From exvolvement to involvement”. Paper presented at the 2nd conference of Interdisciplinary Approaches to Language Teaching, Literature, and Translation Studies. Iran, Mashhad.

  • Pishghadam, R. (2016). “Emotioncy, extraversion and anxiety in willingness to communicate in English”. Paper presented at the 5th International Conference on Language, Education and Innovation. England: London.

  • Pishghadam, R. & H. Abbasnejad (2017). “Introducing emotioncy as an invisible force controlling causal decisions: A case of attribution theory”. Polish Psychological Bulltin. 48(1),Pp. 129-140.

  • Pishghadam, R.; B. Adamson & Sh. Shayesteh (2013). “Emotion-based language instruction (EBLI) as a new perspective in bilingual education”. Multilingual Education. 3(9), Pp.1-16.

  • Pishghadam, R.; H. Jajarmi & Sh. Shayesteh (2016). “Conceptualizing sensory relativism in light of emotioncy: a movement beyond linguistic relativism”. International Journal of Society, Culture & Language. 4(2),Pp. 11-21.

  • Pishghadam, R. & Shayesteh, Sh. (2016). “Emotioncy: A post-linguistic approach toward vocabulary learning and retention”. Sri Lanka Journal of Social Sciences, 39(1),Pp. 27-36.

  • Pishghadam, R.; M. S. Tabatabaeyan & S. Navari (2013). A Critical and Practical Analysis of First Language Acquisition Theories: The Origin and Development. Mashhad: Ferdowsi University of Mashhad [In Persian].

  • Pishghadam, R. & F. Vahidnia (2015). “Uses of praying in Persian and English movies in light of Hymes` model”. Language Related Research, 6(7), Pp.53-72 [In Persian].

  • Remley, D. (2017). The Neuroscience of Multimodal Persuasive Messages: Persuading the Brain. Routledge Studies in Technical Communication, Rhetoric, and Culture, Routledge.

  • The Principles and Criteria of Word Selection. (1999). 3rd Edition. Tehran: Persian Language Academy [In Persian].

  • Vygotsky, L. (1962). Thinking and Speaking (Translated by E. Hanfmann and G. Vakar). MIT Press. (Original publication, 1934).

  • Wells, A. & G. Mathews (1994). Attention and Emotion: AClinical Perspective. Hove: Erlbaum.

  • Williams, J. M. G.; F. N. Watts; C. Macleod & A. Mathews (1988). Cognitive Psychology and Emotional Disorders. Chichester: Wiley.