توصیف و تحلیل شیوه‌های زبانی و فر زبانی وکلا جهت اقناع در دادگاه‌های علنی ایران: تحلیل گفتمان دادگاه کیفری (زبان‌شناسی حقوقی)

نویسندگان
1 دانش‌آموخته دکتری رشته زبان‌شناسی همگانی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 استاد زبان‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
3 استادیار زبان‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
پژوهش حاضر به یکی از شاخه‌های زبان‌شناسی حقوقی به نام «زبان و کلام دادگاه» تعلق دارد که هدف اصلی این نوشتار، کاربرد دانش و راهبردهای کاربردشناسی زبان در گفتمان حقوقی برای بررسی انواع شیوه‌های اقناع وکلا، در دادگاه‌های کیفری ایران، به‌منظور متقاعد نمودن قضات است که به روش میدانی صورت پذیرفته است. داده‌های پژوهش از 20 جلسه علنی دادگاه شهر شیراز جمع‌آوری شده است که در‌مجموع شامل 2112 جمله است که از این میان، 654جمله متعلق به وکلای مدافع و 351 جمله مربوط به قضات بوده که در این پژوهش مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته است. این نوشتار با روش تحلیلی– توصیفی درصدد پاسخگویی به این سؤال است: چگونه کنش‌گران از دانش زبان‌شناختی (نحو، معنا‌شناسی، کاربردشناختی و ...) و نیز فرا‌زبانی برای دستیابی به هدف اقناع یکدیگر بهره می‌گیرند؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد وکلا از شیوه‌های زبانی تبصره‌های قانونی و از راهبرد‌های کاربرد‌شناسی، حذف، اظهار، نام‌دهی، تأکید بر پشیمانی، انکار جرم متهم بهره می‌برند و همچنین بر شیوه‌های فرا‌زبانی در گفتمان دادگاه، در حوزه زبان‌شناسی حقوقی به‌منظور اقناع قاضی تأکید می‌ورزند.

کلیدواژه‌ها


  • آسیایی، مریم (1393). بررسیفرآینداقناعدرسخنرانی‌ها ومناظره‌های کاندیداییازدهمیندورةانتخاباتریاستجمهوریایران(نگاه موردیبهدکترحسنروحانی). پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان‌شناسی همگانی. شیراز: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.

  • آقاگل‌زاده، فردوس (1384). «زبان‌شناسی قضایی (قانونی): رویکردی نوین در زبان‌شناسی کاربردی». مجموعه‌مقالات نخستینهمایشانجمنزبان‌شناسیایران. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.

  • آقاگل‌زاده، فردوس(1385). تحلیلگفتمانانتقادی. تهران: علمی و فرهنگی.

  • آقاگل‌زاده، فردوس(1391). زبان‌شناسی حقوقی (نظری و کاربردی). چ 2. تهران: نشر علم.

  • آقاگل‌زاده، فردوس(1390). «مطالعه تطبیقی شیوه بازنمایی کنش‌گران ایرانی و غربی در پرونده هسته‌ای ایران در رسانه‌های بین‌المللی (الگوی 2008ون‌لیوون)». جستار‌های زبانی. د 4. ش 1 (بهار) صص 1-19.

  • اسدی، مسعود؛ ارسلان گلفام؛ فردوس آقاگل‌زاده و آزیتا افراشی (1394). «مؤلفه‌های زبان‌شناختی و جامعه‌شناختی- معنایی و بازنمایی کنش‌گران اجتماعی در متون مطبوعاتی». جستارهای زبانی. د 6. ش 1. صص 1-24.

  • داووی، گیتی (1392). «شیوه‌های اقناع» مجله علمی- ترویجی علوماجتماعیورسانه. ش 75. صص 57- 87.

  • رشیدی، ناصر (1391). «تحلیل لنتقادی گفتمان کتابreders choice  براساس چهارچوب هاچ و کراس». پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی. ش 26. صص 99-118.

  • رهبر، بهزاد و دیگران (1391). «رابطه جنسیت و قطع گفتار: بررسی جامعه‌شناختی زبان». جستارهای زبانی (پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی سابق). ش 3. د 4. صص 135-147.

  • صحفی، مولود (1392). «بررسی نقش جملات پرسشی در جهت اقناع مشتری در فروشگاه‌های شهر شیراز». مجموعه‌مقالاتدومینهمایشآموزشزبانفارسیو زبان‌شناسی فارس‌. دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات فارس. صص 74-93.

  • یول، جرج (1383). کاربردشناسی زبان. ترجمه محمد عمو‌زاده؛ مهدوی جو و منوچهر توانگر. تهران: سمت.


  Aghagolzade, F. (2005). Forensic Linguistics: A New Approach in Applied linguistics: A Collection of the First ,Iranian Linguistic Assembly Summit Articles. Tehran: Allame Taba Tabaei University Publications [In Persian].



  • Aghagolzade, F. (2006). Critical Discourse Analysis. Tehran: Scientific and Cultural Publication Corporation  [In Persian].

  • Aghagolzade, F. (2012). “Comparative study of Iranian and western represention techniques in Iranian Nuclear case in international media”. (van lions 2008 model). Linguistic Investigation Course. No. 13, Pp. 1-19 [In Persian].

  •  Aghagolzade, F. (2012). Forensic linguistics (Theoretical and applied), 2th edition. Tehran: Sicence Publication. [In Persian].

  • Asadi, M. et. al., (2015). “Linguistic and Sociologic Semantic Representation Components”. Language Related Research. Vol. 6, No. 1, pp.1-24 [In Persian].

  •  Asiaei, M. (2014). Investigation of Persuation Process in Speeches and Debates of Eleventh Presidential Election Candidate (Case study of Dr. Hassan Rouhani). M.A Thesis in general linguistics ,Shiraz Azad university, Science and Research Branch [In Persian].

  • Austin, J. L. (1970). How to Do Things with Words. oxford: oxfird university press.

  • Brown, G. & G. Yule (1983). Discourse Analysis. Cambridge:Cambridge University Press.

  • Davari, G. (2013). “Persuation Techniques”. Social Science Promotion Scientific Journal. No. 57, Pp. 78-75 [In Persian].

  • Havland C. I. (1946). Communication and Persuasion. New Haven :Yale University Press.

  • Havland, C. I.; A. A. Lumsdaine & F. D. Sheffield (1953). Expriment on Mass Communication. Princeton: Princeton University Press.

  • Hodeg, R. & G. Kress (1996). Languag as Ideology. Great Britain :Red wood books.

  • Moloud, S. (2013). Investigation of interrogative sentences role in persuation of costumers in shiraz city. Shops. A collection of second linguistics and Farsi leaching summit articles [In Persian].

  • Rahbar, B. et. al. (2012). “The relationship between gender and conversation in terruption: sociologic study of language”. Linguist investigation Magazine. No. 3 & 4, Pp. 135-147 [In Persian].

  • Van leeuwen, T. (1996). "The Representation of Social actors". InC.R sm.coulthard (eds). Text and Practices, Reading in CDA. London: Routledge.

  • Van leeuwen, T. (2008). Discourse and Practice, New Tools for Critical Discourse Analysis. Oxford University Press.

  • Yule, G. (1996). The Study of Language (2nd ed). uk: Cambridge University Press.

  • Yule, G. (2004). Language Pragmatics. Translated by: Amouzade Mohammad, Tavangar Manouchehr and, 2, Tehran  SAMT [In Persian].

  • Zimbardo, L. (1991). On the Ethics of Intervention in Human Psychological Research with Specifc Reference to the Standford Prison Experiment , Cohen, l.Manion.