1
استادیار گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
2
دانشجوی کارشناسی ارشد فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
چکیده
در این مقاله کوشیده‌ایم به بررسی ویژگی‌های گفته‌پردازی در یسن‌های نهم و دهم اوستا بپردازیم. یسن‌های نهم، دهم و یازدهم اوستا، سه فصل از کتاب یسن‌های اوستا هستند که بر روی هم «هوم‌یشت» نام دارد. زبان یسن‌ها یکی از مهم‌ترین و کهن‌ترین بخش‌های اوستا است. یکی از نمودهای گفته‌پردازی، ضمایر شخصی و شناسه‌های افعال به‌عنوان تک‌واژهای وابسته دستوری هستند که در یسن‌ها از جمله در یسن‌های نهم و دهم به روش‌های گوناگونی به کار رفته‌اند: اول شخص مفرد، اول شخص جمع، سوم شخص جمع، دوم شخص مخاطب و غیره که مدام تغییر کرده و این تغییر ضمایر و شناسه‌ها در گفته‌پردازی موجب اتصال و انفصال گفتمانی در یسن‌های نهم و دهم شده که خود سبب تولید معنا می‌گردد. از طرفی افعال وجهی خواستن، توانستن، بایستن و دانستن نقش مهمی را در معنای گفتمان ایفا می‌کنند. روش به‌کار‌رفته برای بررسی ضمایر، شناسه‌ها و افعال مؤثر، نشانه‌شناسی مکتب پاریس است. هدف از این مقاله نشان دادن چگونگی تولید معنای عرفانی و شیوه گفته‌پردازی در یسن‌های نهم و دهم اوستا است.
ذوقی، سهیلا (1391). «زیباشناسی در عرفان زردشتی و مشترکات آن با عرفان مولانا جلال‌الدین محمد بلخی». فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسی. ش 13. صص 283- 302.
راشد محصل، محمد‌تقی (1364). در‌آمدی بر دستور زبان اوستایی (بررسی یسن نهم). تهران: کاریان.
رحیمی ایمن، منظر (1365). بررسی هوم‌یشت. رساله دکتری به راهنمایی آقای دکتر محسن ابوااقاسمی. تهران: دانشگاه تهران.
شعیری، حمیدرضا (1385).تجزیه و تحلیل نشانه- معناشناسی گفتمان. تهران: سمت (مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی).
منصوری، سکینه (1373). صنایع بدیعی و آرایش‌های هنر در یشت‌ها. پایان‌نامه کارشناسی ارشد به راهنمایی آقای دکتر محمد‌رضا دستغیب بهشتی. شیراز: دانشگاه شیراز.
Bertrand, D. (2000). Précis de Sémiotique Littéraire. Paris: Nathan.
Bertrand, D. (2005). "L’extraction du sens. Instances énonciatives et figuration de l’indicible" in: Revue Versants. "L’interprétation littéraire aujourd’hui". Ed. P. Fröhlicher.
Fontanille, J. (1999). Sémiotique et Littérature. Paris: PUF.
Riegel, M.; J.-Ch. Pellat & R. Rioul (1994). Grammaire méthodique du français. Collection Quadrige, Manuels. Paris: PUF.
Jackson, V. Williams (1892). "An Avesta Grammar in comparison with Sanskri t". Part I. Stuttgart: W. Kohlhammer.
A. V. Williams Jackson (1892). An Avesta Grammar in Comparison with Sanskrit, Part I, Stuttgart: W. Kohlhammer [In French].
Abolghasmi, M. (2013). A Manuel of Old Iranians Languages.Part 2. Grammar and Lexicon. Tehran: SAMT. [In Persian].
Amouzegar, J. (2006). Language, Culture and Myth. Tehran: Moein. [In Persian].
Bertrand, D. (2000). Introduction to Literary Semiotic Analysis. Paris: Nathan [In French].
Fontanille, J. (1999). Semiotic and Literature. Paris: PUF. [In French].
Mansouri, S. (1994). Rhetorical Figures and Artistic Expressions in Yashts, M.A Thesis.
Poordavoud, I. (1938). Yasna.Vol 1. A part of Avesta. MUMBAY: Publication of Zoroastrian Association [In Persian].
Poordavoud, I. (1998). Yashts. Vol 1. Tehran: Asatir [In Persian].
Poordavoud, I. (2007). Yasna, Vol 1, A Part of Avesta. Tehran: Asatir [In Persian].
Rahimi Iman, M. (1966). A Study of Hom Yasht. Ph.D. Dissertation, Tehran Unversity [In Persian].
Rashed Mohassel, M. T. (1965). Initiation to Avestan Language Study of Yasn IX. Tehran: Kavian [In Persian].
Riegel, M.; J.-Ch. Pellat & R. Rioul (1994). Methodical French Grammar. Collection Quadrige, Manuels. Paris: PUF. [In French].
Shairi, H.R. (2006). Semiotic Analysis of Discourse. Tehran: SAMT [In Persian].
Zoghi, S. (2012). “Esthetics of zoroastrian’s mysticism and assimilation with Mowalana’s mysticism”.A Quarterly Magazine of Persian Language and Literature. No. 13, Pp. 283-302 [In Persian].
جستارهای زبانی