ویژگی‌های گفتاری متهمان به سرقت در محاکم قضایی

نویسندگان
حسین رضویان 1
مریم جلیلی دوآب 2
1 استادیار گروه زبانشناسی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
2 کارشناس ارشد زبان‌شناسی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
چکیده
زبان‌شناسی حقوقی شاخه‌ای جدید و میان‌رشته‌ای از زبان‌شناسی کاربردی و حقوق است که با استفاده از ابزارحهای زبانی و شواهد زبان‌شناختی، به تجزیه و تحلیل متون گفتاری و نوشتاری حقوقی می‌پردازد و در کشف جرم کمک می‌کند. هدف این مقاله به­دست آوردن ویژگی‌های گفتاری مجرمان سرقت در ارائۀ گفتمان منحصربه‌فرد سارقان در تشخیص جرم است. نگارندگان با تحلیل زبان‌شناختی دفاعیات چهار مجرم پروندۀ سرقت در دادگستری استان سمنان، سعی دارند گفتار این متهمان را از منظر زبان‌شناسی حقوقی توصیف و تبیین کنند. نتایج پژوهش بیانگر آن است که متهمان به سرقت با به‌کارگیری بسیاری از اصول زبانی، از­قبیل وجهیت بالا، حذف کنشگر، پاره‌گفتار نابجا و کنش غیرمستقیم سعی می‌کنند اعتماد بازجوها را جلب نمایند و از خود رفع اتهام کنند. بررسی جزئیات پرونده‌ها نشان می‌دهد که متهمان در دفاعیات خود، به میزان متفاوتی از اصول زبان‌شناختی استفاده می‌کنند. به‌طور مشخص، آن‌ها در گفتار خود 29 درصد کاربرد وجهیت، 16 درصد تناقض، 14 درصد حذف کنشگر، 10 درصد پیش‌فرض، 3 درصد کنش‌های گفتاری، یک درصد تلویح و 5/0 درصد ساخت میانه به­کار برده‌اند. همچنین نتایج حاکی از این است که توجه به ویژگی‌ها و ظرافت‌های زبانی همانند وجهیت پایین، تناقض در گفتار، حذف کنشگر، پیش‌فرض، تلویح، ساخت میانه و اصول همکاری گرایس در گفتار متهمان به سرقت می‌تواند در کشف جرم به بازجوها و قضات کمک شایانی کند.

کلیدواژه‌ها

  • آقاگل‏زاده، فردوس (1384). «زبان‏شناسی قضایی (حقوقی): رویکردی نوین در زبان‏شناسی ‏کاربردی». مجموعه­مقاله‌های نخستین همایش انجمن زبان‏شناسی ایران. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی. صص 215-225.

  • آقاگل‏زاده، فردوس (1391). زبان‌شناسی حقوقی (نظری و کاربردی). تهران: علم.

  • بدخشان، ابراهیم، مسعود دهقان و فرشاد دهقان (1394). «تحلیل کاربردشناختی نظریۀ کنش‌های گفتاری آستین و سرل در متن بازپرسی». مجموعه­مقالات دومین همایش ملی زبان‌شناسی حقوقی: تحلیل گفتمان حقوقی. تهران: نویسه پارسی.

  • بیابانی، غلامحسین و کمال هادیان­فر (1384). فرهنگ توصیفی علوم جنایی. تهران: تأویل.

  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1367). ترمینولوژی حقوق. تهران: گنج دانش.

  • زائری، عظیمه، فردوس آقاگل‌زاده و حیات عامری (1396). «توصیف و تحلیل شیوه‌های زبانی و فرازبانی وکلا جهت اقناع در دادگاه‌های علنی ایران: تحلیل گفتمان دادگاه کیفری (زبان‌شناسی حقوقی)». جستارهای زبانی.. د 8، ش 5 (پیاپی 40)، آذر و دی، صص139-158.

  • صفی، نفیسه (1386). «ویژگی‌های کلامی جدل‌های میان زنان و مردان در دادگاه خانوادۀشهر تهران». پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد زبان‌شناسی. تهران: دانشگاه پیام نور.

  • عزیزی، سیروس و نگار مؤمنی (1391). زبان‏شناسیحقوقی:درآمدیبرزبان،جرم وقانون. تهران: جهاد دانشگاهی.

  • مؤمنی، نگار (1391). «تحلیل جرم زبانیِ دروغ در نظام قضایی از منظر زبان‏شناسی حقوقی (مطالعۀ موردی در محاکم قضایی تهران)». زبان­پژوهی دانشگاه الزهرا. س 4. ش 7. صص 239-265.

  • میرمحمد صادقی، حسین (1394). حقوق کیفری اختصاصی 2 (جرائم علیه اموال و مالکیت). تهران: بنیاد حقوقی میزان.

  • یول، جورج (1996). کاربردشناسی زبان، ترجمۀ محمد عموزاده مهدیرجی و منوچهر توانگر. چ 5. تهران: سمت.


 



  • Aghagolzadeh, F. (2005). “Forensic Linguistics: A New Approach to Applied Linguistics”. Collection of Articles at the First Conference of the Iranian Linguistics Society. Tehran: Allameh Tabatabai University Press. Pp. 215-225. [In Persian].

  •  Aghagolzadeh, F.)2012). Forensic Linguistics (Theoretical and Applied). Second Edition, Tehran: Elm. [In Persian].

  • Austin, J. L. (1975).How to Do Things with Words. Cambridge: Harvard University Press.

  •  Azizi, S. & N. Momeni (2012). Forensic Linguistics: Introduction to Language, Crime and Law. Tehran: Jahad University Press.

  • Badakhshan, I.; M. Dehghan & F. Dehghan (2015). “The pragmatic analysis of Austin and Searle speech acts in interrogation". Collection of articles at the Second National Conference on forensic Linguistics: Analysis of Legal Discourse (by Ferdows Aghagolzadeh). Tehran: Persian Language Publishing [In Persian].

  • Biabani, Gh.H. & S. K. Hadian Far (2005), Descriptive Dictionary of Criminal Sciences, Tehran: Taavil .[In Persian].

  • Brown, G. & G. Yule (1983),Discourse Analysis. Cambridge: Cambridge University Press.

  • Coultharrd, R. M. & A. Johnson (2007), An Introduction to ForensicLinguistics: Language in Evidence. London & New York: Rutledge.

  • Fowler. R. (1996).Linguistic Criticism. New York: Oxford University Press.

  • Grice, H. P. (1975). Logic and conversation. P. Cole & J. Morgan (Eds). New York: Academic Press.

  • Haegeman, L. (1994). Introduction to Government and Binding Theory. Cambridge: Cambridge University Press.

  • Halliday, M. A. K. (1994). An Introduction to Functional Grammar. 2nd ed. New York: Edward Arnold.

  • Hung, Ng. Sick & J. Broadax (1993), Power in Language. Verbal Communication and Social Influence. Sage Publication.

  • Hurford, J. R.; B. Heasley & M. B. Smith (2007). Semantics: A coursebook. Cambridge: Cambridge University Press.

  • Ja’fari Langroudi, M.J. (1988). Terminology of Law. Tehran: Ganj Danesh Library. [In Persian].

  • Levin, B. (1993). English Verb Classes and Alternations. Chicago: University of Chicago Press.

  • Mir Mohammad Sadeghi, H. (2015). Proprietary Criminal Law 2: Crimes Against Property and Property, Tehran: Publications of the Legal Foundation, Issue 45, Summer 94. Pp. 245-396. [In Persian].

  • Momeni, N. (2012). "Linguistic analysis of" lies in the judicial system "from the forensic linguistics perspective (case study in Tehran's judiciary). Linguistic Studies, University of Al-Zahra. Pp. 23-29.

  • Safi, N. (2007). Verbal Features of the Controversy between Men and Women in the Family Court of Tehran. M.A thesis of Linguistics. Payame Noor University. [In Persian].

  • Saied, J. I. (2003). Semantics. USA: Blackwell Publishing.

  • Searle, J.R. (1969). Speech Acts: An Essay in the Philosophy of Language.Cambridge: Cambridge University Press.

  • Shy, R. W. (2014). The Language of Murder Cases. Oxford University Press.

  • Simpson, p. (1997). Language through Literature. London: Routledge.

  • Toolan, M. (2009). Forensic Linguistics. London: Rutledge, PP 1-15.

  • Van Leeuwen, T. (2008). Discourse and Practice, New Tools for CriticalDiscourse Analysis. Oxford: Oxford University Press.

  • Verdonk, P. (2002). Stylistics. Oxford: Oxford University Press.

  • Yule, G. (1996). Pragmatics. (2nd. Ed). Oxford: Oxford University Press.

  • Yule, G. (2000).Discourse Analysis. New York: Cambridge University Press.

  • Zaeri, A.; F. Aghagolzadeh & H. Ameri (2016), “Describing and analyzing the linguistic and procedural methods of lawyers for persuasion in Iran's public trials: discourse analysis of the criminal court (forensic Linguistics)”. Language Related Research. Tehran: Tarbiat Modares University. October 2016 (Forthcoming). [In Persian].


 

جستارهای زبانی
دوره 8، شماره 7
بهمن و اسفند 1396
صفحه 91-116