تحلیل خطاهای املایی عرب زبانان فارسی آموز

نویسندگان
1 استادیار زبان شناسی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2 کارشناس ارشد آزفا، دانشگاه اصفهان ، اصفهان، ایران
چکیده
مقالۀ حاضر در چهارچوب تحلیل مقابله­ای و تحلیل خطا، در پی بررسی و تحلیل انواع خطاهای املایی عرب­زبانان فارسی­آموز است. داده­های پژوهش حاضر از املاهای میان­دوره و پایان­دورۀ 105 آزمون­دهندۀ عرب­زبان فارسی­آموز در سه سطح مبتدی، متوسط و پیشرفته گردآوری شده است. افراد مورد بحث به­شکل تصادفی از میان عرب‌زبانان مرکز آموزش زبان ‌فارسی جامعة­المصطفی در استان قم انتخاب شده‌اند. خطاهای به‌دست‌آمده از این زبان‌آموزان از نظر مقوله به خطاهای واکه­ای، همخوانی و صوری، و بر اساس منشأ به سه دستۀ درون‌زبانی، میان‌زبانی و مبهم تقسیم شده است. تحلیل ‌خطاهای املایی این فراگیران حاکی از آن است که از نظر مقوله، بیشترین میزان خطا با %47 در نظام واکه‌ای است و تفاوت چندانی بین تعداد خطاهای همخوانی (%8/26) و صوری (%4/26) وجود ندارد. از نظر منشأ خطا، خطاهای میان‌زبانی با %56 بیشترین تعداد را به خود اختصاص می­دهد و خطاهای مبهم با %26 و خطاهای درون­زبانی با %18 در رتبه‌های بعدی قرار می­گیرند؛ به این ترتیب، مهم‌ترین منشأ بروز خطا در نگارش عرب‌زبانان تداخل زبان عربی است که در واقع از جزئی بودن تفاوت‌های بین نظام واجی دو زبان عربی و فارسی نشئت گرفته و این امر خود تأییدی بر فرضیۀ میانه است. از سوی دیگر، نتایج پژوهش نشان می­دهد که ارتکاب خطاهای بین­زبانی بیشتر از جانب زبان‌آموزان مبتدی صورت می­گیرد و در حقیقت با افزایش سطح و آشنایی بیشتر زبان­آموزان با زبان فارسی، تا حد زیادی از میزان این نوع خطاها کاسته می­شود.

کلیدواژه‌ها


  • ابوالحسنی چمه، زهرا (1393). «تعامل تلفظ و نگارش ارتباط بین مشکلات تلفظی و خطاهای نگارشی فارسی‌آموزان غیر ‌فارسی‌زبان». جستارهای زبانی.          د 5، ش 2 (پیاپی 18)، خرداد و تیر، صص 1-30.

  • انیس، ابراهیم (1374). آواشناسی زبان‌عربی. ترجمۀ ابوالفضل علامی میانجی و صفر سفیدرو. تهران: اسوه.

  • باطنی، محمدرضا (1348). توصیف ساختمان دستوری زبان‌فارسی. تهران: امیرکبیر.

  • ثمره، یدالله (1388). آواشناسی زبان‌فارسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

  • جاوید­نیا، آذر (1392). «بررسی غلط‌های املایی فارسی دانش­آموزان کرد پایۀ سوم ابتدایی در مقایسه با دانش­آموزان فارسی‌زبان». پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد  آموزش زبان ‌فارسی به غیرفارسی‌زبانان. اصفهان: دانشگاه اصفهان.

  • حق­شناس، علی­محمد (1356). آواشناسی (فونتیک). تهران: آگاه.

  • حلاجی، جواد (1379). «بررسی و شناخت خطاهای املایی دانش­آموزان ابتدایی (پسرانه) از دیدگاه آواشناسی». پایان­نامۀ کارشناسی ارشد زبان­شناسی. اصفهان: دانشگاه اصفهان.

  • رستمی، اعظم (1392). «بررسی تأثیر عوامل عمق خط، طول کلمه و بسامد کلمه در خطاهای املایی فارسی دانش­آموزان ترک­زبان». پایان­نامۀ کارشناسی ارشد آموزش زبان ‌فارسی به غیرفارسی‌زبانان. اصفهان: دانشگاه اصفهان.

  • زندی، بهمن و دیگران (1385). «بررسی و توصیف خطاهای املایی دانش‌آموزان پایۀ دوم دبستان». پژوهش در حیطۀ کودکان استثنایی. س 6. ش 2. صص 639-660.

  • علیخانی، جلال (1379). «بررسی غلط‌های املایی دانش­آموزان پسر دورۀ ابتدایی شهرستان بروجن با اختلال در املا­نویسی». پایان‌نامۀ کارشناسی روان‌شناسی. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.

  • غلامعلی‌زاده، خسرو (1374). ساخت زبان فارسی. تهران: احیاء کتاب.

  • قادری­حسب، زهرا (1392). «بررسی منشأ خطاهای واجی اردو­زبانان سه سطح زبان‌آموزی در یادگیری نوشتار زبان ‌فارسی». پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد آموزش زبان ‌فارسی به غیرفارسی‌زبانان. اصفهان: دانشگاه اصفهان.

  • قربانی­حق، الهام (1380). «بررسی منشأ غلط‌های املایی در پایۀ اول و دوم دبستان». پایان­نامۀ کارشناسی ارشد زبان­شناسی. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.

  • میردهقان، مهین­ناز و دیگران (1393). «خطاهای نوشتاری فارسی­آموزان آلمانی­زبان در سطح مقدماتی: خطاهای املایی-واجی». پژوهش­نامۀ آموزش فارسی به غیرفارسی‌زبانان. س 3. ش 1. صص 91-116.

  • میرعمادی، علی (1373). «نقش تشدید در زبان‌ فارسی». مجموعه­مقالات دومین کنفرانس زبانشناسی نظری، کاربردی. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.

  • ·      نبی‌فر، شیما (1377). «بررسی خطاهای املایی و پردازش املایی در کودکان فارسی‌زبان». پایان­نامۀ کارشناسی ارشد زبان‌شناسی. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.

    • Abolhassani Chimeh, Z. (2014). “Mixing Pronunciation and Writing in Teaching Language: Surveying the Relationship between Pronunciation and Writing errors among Non-Iranian Persian Learners”. Language Related Research. Vol. 5, No. 2. Pp. 1-30 [In Persian].

    • Alikhani, J. (2000). An Investigation of Spelling Errors of Elementary School Boy Students in Borujen City with Spelling Disorder. Tehran: MA. in Psychology, Allameh Tabatabaei University .[In Persian].

    • Cook, V. & B. Benedetta (2005). “Second Language Writing Systems”. Second Language Acquisition. Buffalo, N.Y:11. Pp.118.2.S438.

    • Fisiak, J. (1985). Contrastive Analysis and The Language Teacher. Oxford. Pergamon Press Ltd.

    • Fries, C.C. (1945). Teachig and Learning English as a Foreign Language. Ann Arbor: University of Michigan Press.

    • Ghaderi Hasab, Z. (2013). Investigating the Origin of the Phonological Errors of Urdu Learners in Three Levels of Language Learning in Learning Persian Writing. Isfahan: M.A. Thesis in Teaching Persian to Non-Speakers of Persian. Faculty of Foreign Languages in University of Isfahan [In Persian].

    • Gholam Ali Zadeh, Kh.  (1995). Structure of Persian. Tehran: Ehya Ketab[In Persian].

    • Ghorbani Hagh, E. (2001). An Investigation of the Origin of Spelling Errors in the First and Second Grade of Primary School. Tehran: M.A. Faculty of Languages ​​and Literature, Islamic Azad University, Central Tehran Branch [In Persian].

    • Haghshenas, A. (1977). Phonetics. Teharan: Agah. [In Persian].

    • Hallaji, J. (2000). A Study and Recognition of Spelling Errors of Elementary Students (boys) from the Point of View of Phonetics. Isfahan. M.A.Thesis, Faculty of Literature and Humanities. University of Isfahan. [In Persian].

    • Javidnia, A. (2013). An Investigation of Persian Spelling Errors of Kurdish Students in the Third Grade Elementary school in Comparison with Persian Students. Isfahan: M.A.Thesis in Teaching Persian to Non-Speakers of Persian Language, Faculty of Foreign Languages in University of Isfahan .[In Persian].

    • Keshavarz, M. H. (2008). Contrastive Analysis and Error Analysis. Tehran: Rahnama.

    • Lado, R. (1957). Linguistics Across Cultures. Ann Arbor. MI: University of Michigan Press.

    • Mirdehghan, M.; A.  Ahmadvand & N. Husseini Kargar (2014), “Spelling error analysis of German learners of Persian language in elementary level: Spelling-phonological errors”. Journal of Teaching Persian Languageto Non-Persian Speakers. 3(1). Pp. 91-116. [In Persian].

    • Miremadi, A. (1994). “The role of gemination In Persian language”. Proceedings of the Second Conference on Theoretical and Applied Linguistics. Tehran: Allameh Tabatabaei University .[In Persian].

    • Nabifar,Sh. (1998). Spelling Errors and  Spelling Processing In Persian Children. Tehran: M.A. Department of Linguistics, Islamic Azad University. Central Tehran Branch. [In Persian].

    • Oller, J. W. & M. Ziahusseini (1970), “The contrastive analysis hypothesis and the spelling errors”. Language Learning. 20. Pp. 183-189.

    • Rostami, A. (2013). Investigating the Influence of Writing Depth, Word Length and Word Frequency on Persian Spelling Errors of Turkish Students. Isfahan: M.A. Thesis in Teaching Persian to Non-Speakers of Persian Language. Faculty of Foreign Languages in University of Isfahan .[In Persian].

    • Samare, Y. (2009).  Persian Phonetics (Second Edition). Teharan: University Press Center .[ In Persian].

    • Skinner, B.F. (1957). Verbal Behavior. Engle Wood Cliffs. New Jersy: Prentice-Hall.Inc.

    • Thelwall, R. & M. A. Saadedin (1999), Arabic. Handbook of the International Phonetic Association. Cambridge University Press.Pp 51-54.

    • Wardhaugh, R. (1970). The Contrastive Analysis Hypothesis. TESOL Quarterly. 4: pp 123-130.

    • Zandi, B.; Sh. Nematzadeh; M. Samayi & Sh. Nabifar (2006), “An investigation and description of  the spelling errors of second grade elementary school students”. Research in Exceptional Children.  Vol. 6, No. 2. Pp. 639-660. [In Persian].