بررسی چگونگی ساخت و تعامل استعاره‌های گفتمان‌های قدرت و پادقدرت در روزنامه‌های ایران بر اساس مدل هارت و لوکس (2007) و چارتریس بلک (2004)

نویسندگان
1 دانشجوی دکتری زبان‌شناسی همگانی، گروه زبانشناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 دانشیار زبانشناسی و نشانه شناسی ، دانشگاه هنر تهران، تهران، ایران.
3 استاد زبان‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
گفتمان‌ها همواره در تلاشند با کنترل ذهن مخاطب به گفتمان قدرت تبدیل شوند. مقالۀ حاضر با استخراج و بررسی توصیفی- تحلیلی استعاره‌های 600 مقالۀ سیاسی و اجتماعی برخی روزنامه‌های اصلاح‌طلب و ‌اصول‌گرا در دو دورۀ پادقدرت و قدرت به روش پیکره‌ای و با رویکردی شناختی ـ انتقادی، در دو مدل هارت و لوکس (2007) و چارتریس بلک (2004) نحوۀ به­کارگیری استعاره‌های قدرت، پادقدرت و تعاملاتشان را بررسی می‌کند.

نتایج به­دست آمده نشان می‌دهد گفتمان‌ها با استفاده از رسانه در منابع فردی و اجتماعیِ ساخت استعاره دست می‌برند. با انتخاب استعاره‌ها و شکل‌دهی مفاهیم ذهنی که منطبق با گفتمان گروهشان است، گسترۀ شناختی تجربی و حتی ایدئولوژی و فرهنگ افراد را دچار جرح و تعدیل و معنای مورد نظر خود را ایجاد می‌کنند. سپس، با به­کارگیری ایدئولوژی، فرهنگ و تاریخ دست به انتخاب و یا ساخت استعاره‌‌های جدیدتر می‌زنند. به این ترتیب، به گفتمان خود مشروعیت می‌بخشند و از گفتمان رقیب مشروعیت‌زدایی می‌کنند و فرایند متقاعدسازی اتفاق می‌افتد. در صورتی که گفتمانی مشروعیت بهتری داشته باشد، گفتمان پادقدرت استعاره‌های موفق آن را مصادره به مطلوب می­کند. طبق یافته‌های پژوهش طرح‌واره‌های استعاری دو جناح مطرح، از مفاهیم واحدی مانند دولت ، انتخابات ، قدرت و ... بسیار متفاوت است و در واقع به شدت همدیگر را تضعیف می‌کنند تا بتوانند از گفتمان رقیب مشروعیت­زدایی کنند و به گفتمان خود مشروعیت بیشتری ببخشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


• Aghazadeh, F. (2006). Critical Discourse Analysis. Tehran: Elmi- Farhangi. [In Persian].
• Aghazadeh, F. (2012). “Discription and explanation of ideological linguistic structure in discourse analysis”. Language Related Research. 2(10). Pp 1-19.[In Persian].
• Charteris-Black, J. (2004). Corpus Approaches to Critical Metaphor Analysis. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
• Chilton, P. (2005). “Manipulation, memes and metaphors: The case of Mein Kampf”. In L.D. Saussure and Schulz, P. (Eds.). Manipulation and Ideologies in the Twentieth Century. Amsterdam: John Benjamins. Pp. 15-44.
• Dadbeh, A. & B. Farzaneh (1988). the Great Islamic Encyclopedia, Vol. 13. Pp 245-247, Entry: Rhetoric. [In Persian].
• Fairclough, N. (1989). Language and Power. London: Longman.
• Fauconnier, G. & M. Turner (1996). “Blending as a central process of grammar”. In E. Goldberg Adele (ed.). Conceptual Structure, Discourse and Language. Stanford, California: CSLI Publications. Pp. 113-130.
• Golfam, A. & F. Yousefi rad (2002). “Cognitive linguistics and metaphor”. Advances in Cognitive Science. Vol. 4, No. 3. Pp. 59-64.[In Persian].
• Golshaiei, R. et. al. (2014). “The corpus- based assessment of the General metaphor theory Premises: The case study of argumentation as a war in Persian”. Language Related Research. No. 17.Pp. 223-244.[In Persian].
• Hamrita, M. (2016). “The Metaphorical and Ideological Representation of the Political Opponent in the Hardline Islamist Discourse in Tunisia". Journal of Research in Humanities and Social Science, Volume 4 ~ Issue 6 (2016). Pp: 95-102.
• Hart, C. & D. LukeŠ (2007). Cognitive Linguistics in Critical Discourse Analysis: Application and Theory Cambridge, UK: Cambridge Scholars Publishing.
• Johnson, M. (1981) Philosophical Perspectives on Metaphor Minneapolis: University of Minnesota Press.
• Johnson, M. (1987). The Body in the Mind: The Bodily Basis of Meaning, Imagination, and Reason, University of Chicago Press.
• Lakoff, G. & M. Johnson (1980). Metaphors We Live By. Chicago: Chicago University Press.
• Lakoff, G. (1971). The role of deduction in grammar. In C. J. Filmore and D. T. (eds.) Studies in Linguistic Semantics. New York: Holt, Rinehart and Winston.
• Landau, M. J.; M. D. Robinson & B. P. Meier (2013). The Power of Metaphor: Examining its Influence on Social Life. Washington, D. C.: APA Press.
• Moshirzade, H. & F. Homaiei (2012). “The Discourse of the Britain European politics: Critical – Metaphorical”. The International Political Research. Vol. 4, No. 12. Pp 1-39. [In Persian].
• Musolff, A. (2007). “Which role do metaphors play in racial prejudice? The function of anti-Semitic imagery in Hitler’s ‘Mein Kampf’”. Patterns of Prejudice 41 (1). Pp. 21-44.
• Rash, F. (2006). The Language of Violence. Adolf Hitler’s Mein Kampf. New York: Peter Lang.
• Rezapour, E. & F. Aghagolzadeh (2012). “The role of metaphor in foregrounding and marginalization of Idealogy in domestic newspapers”. Journal of Language & Research (Zabanpazhoohi). Vol 3, No. 7. Pp. 69-94.[In Persian].
• Safavi, K. (1998). Linguistics and Literature: The History of Some Idioms. Tehran: Nashr- e – Markaz. [In Persian].
• Said, E. (1994). “Michel Foucault’, Barry Smart” (ed.), in: Michel Foucault, Vol. 2, and London: Routledge.
• Shiri, B. (2012). “The links between metaphor and ideology”. Literary Criticism. No. 19. Pp. 121-150. [In Persian].
• Thibodeau, P. H. & L. Boroditsky (2011). “Metaphors we think with: The role of metaphor in reasoning”. Plos ONE, 6(2): e16782.
• Trčková, D. (2011). “Multi-functionality of metaphor in newspaper discourse”. Brno Studies in English. Vol. 37, No. 1.
• Validi, Sh. & S. Kian (2010). “The interdependence of power and metaphor: A Foucauldian-Drridian Approach”. Critical Language and Literary Studies. Vol.3, No.5. Pp. 109-127 [In Persian].
• Van Dijk, T. A. (1993). “Principles of critical discourse analysis”. In: Discourse & Society. 4(2). Pp. 249-283.
• Van Dijk, T. A. (1996). “Discourse, power and access. In Carmen Rosa Caldas-Coulthard and Malcolm Coulthard, (Eds.), ” Texts and Practices: Readings in Critical Discourse Analysis. London: Routledge. Pp. 84-104.
• Van Dijk, T. A. (1998). Ideology: A Multidisciplinary Study. London: Sage.
• Van Dijk, T. A. (2001). “Critical Discourse Analysis”,In D. Tannen, D. Schiffrin & H. Hamilton (Eds.), Handbook of Discourse Analysis. (Pp. 352-371). Oxford: Blackwell.
• Wodak, R. (2006). “Mediation between discourse and society: Assessing cognitive approaches in CDA”. Discourse and Society. 8(1). Pp. 179-190.
• Zargar, E. (2014). “The Government and the metaphor of honesty in religious democracy”. Strategic Studies. No. 64. Pp 7-34 [In Persian].
• Zenken, J. (2003). “Ideological imagination: international and Co relational metaphors in political discourse". Discourse Society. Vol. 14, No. 4. Pp.507-523.