تفاوت های بین- گوینده در سایشی های بی واک زبان فارسی

نویسندگان
هما اسدی 1
ماندانا نوربخش 2
فرهاد ساسانی 3
1 دانشجو گروه زبان‌شناسی، دانشکده ادبیات، تاریخ و زبان‌ها، دانشگاه، الزهرا، تهران، ایران
2 استاد گروه زبان‌شناسی، دانشکده ادبیات، تاریخ و زبان ها، دانشگاه، الزهرا، تهران، ایران
3 3. دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشکدۀ ادبیات، تاریخ و زبان‌ها، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.
چکیده
پژوهش حاضر در چارچوب آواشناسی آزمایشگاهی به بررسی پارامترهای آکوستیکیِ بالقوۀ تمایزدهنده­ میان افراد متفاوت در همخوان­های سایشی‌ بی‌واک زبان فارسی می­پردازد. از این روی، هم­بسته­های آکوستیکی دیرش و مرکز تجمع انرژی در سایشی­های بی­واک //f, s, S, x در زبان فارسی مورد بررسی قرار می­گیرد. این پژوهش به دنبال آن است تا کشف کند آیا همخوان­های سایشی­ بی­واک مورد بررسی و پارامترهای آکوستیکی مدنظر که در این پژوهش بررسی می­شوند، دارای خصیصه­های فردویژه هستند یا خیر؟ و آیا این همخوان­ها و پارامترهای آکوستیکی می­توانند به تشخیص و تمایز افراد متفاوت در زبان فارسی کمک کنند؟ به این منظور، صدای 24 گویشور فارسی‌زبان (12 مرد، 12 زن) در محیط آزمایشگاهی و در دو نوبت مجزا به فاصلۀ یک تا دو هفته ضبط شد. نمونه‌های آوایی با استفاده از برنامۀ پرات (PRAAT) ویرایش 34، 2، 5 مورد تجزیه و تحلیل آکوستیکی قرار گرفت و تحلیل آماری داده‌ها و مقادیر به‌دست‌آمده از بررسی آکوستیکی نمونه‌های آوایی با استفاده از نرم‌افزار اس.پی.اس.اس (SPSS) ویرایش 0/21 و نرم افزار آر (R) ویرایش 3. 3. 3 صورت گرفت. تحلیل داده­ها نشان داد پارامتر آکوستیکی مرکز تجمع انرژی /s/ و /S/ در گروه زنان و مرکز تجمع انرژی /s/ در گروه مردان بهترین پارامترهای تمایزدهنده میان افراد فارسی­زبان بوده­اند؛ در حالی ­که دیرش پارامتر آکوستیکی مناسبی در تشخیص هویت افراد گزارش نشده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

• Asadi, H.; N. Hosseini-Kivanani & M. Nourbakhsh (2015). Forensic voice comparison based on acoustic parameters. 2nd Conference on Forensic Linguistics: Forensic Discourse Analysis. Tehran, Iran. [In Persian].
• Bijankhan, M. (2014). Phonetic system of the Persian language. Tehran: SAMT .[In Persian].
• Fox R.A., Nissen SL (2005). “Sex-related acoustic changes in voiceless English fricatives”. Journal of Speech, Language and Hearing Research. (48) Pp: 753–765.
• Gold, E. & J.P. French (2011). “Internetional practices in forensic speaker comparison”. The International Journal of Speech., Language and the Law. 18(2).Pp: 293-307.
• Gordon, M.; P. Barthmaier & K. Sands (2002). “A cross-linguistic acoustic study of voiceless fricatives”. Journal of the International Phonetic Association. 32(2). Pp: 141-174.
• Haley, K. L.; E. Seelinger; K. C. Mandulak & D. J. Zajac (2010). “Evaluating the spectral distinction between sibilant fricatives through a talker-centered approach”. Journal of Phonetics. 38(4). Pp: 548–554.
• Hayward, K. (2000). Experimental Phonetics. Harlow: Longman Linguistics Library.
• Jongman, A.; R. Wayland & S. Wong (2000). “Acoustic characteristics of English fricatives”. Journal of the Acoustical Society of America. 108(3).Pp: 1252-1263.
• Kavanagh, C. M. (2013). New consonantal acoustic parameters for forensic speaker comparison. Ph.D. dissertation, University of York.
• Ladefoged, P. & I. Maddieson (1996). The Sounds of the World’s Languages. Oxford: Blackwell.
• Modarresi Ghavami, G. (2015). Phonetics: The Scientific Study of Speech. Tehran: SAMT [In Persian].
• Namvar Fargi, M.; Sh. Sharifi; M. Pahlavan Nezhad; A. Estaji & M. Meshkatoddini (2014). “Using logarithmic spectrographs of vowels as a key for forensic speaker recognition”. Language Related Research. 4(4). Pp:195-219 [In Persian].
• Phatak, S. A. & J. B. Allen (2007). “Consonant and vowel confusions in speech-weighted noise”. The Journal of the Acoustical Society of America. 121(4),).Pp: 2312–26).
• Rose, P. (2003). Forensic Speaker Identification. New York: Taylor & Francis.
• Stuart-Smith, J. (2007). “Empirical Evidence for gendered speech production: /s/ in Glaswegian”. In J. Cole, & J. I. Hualde (Eds.), Laboratory Phonology, (9) 65-86, Berlin: Mouton de Gruyter.
• Univaso, P.; M. Martinez Soler & J. A.Gurlekian (2014). “Variabilidad intra- e inter- hablante de la fricativa sibilante /s/ en el español de Argentina”. Estudios de fonética experimental. 23. Pp: 95-124.
• Wang, M. D. & R. C. Bilger (1973). “Consonant confusions in noise: A study of perceptual features”. The Journal of the Acoustical Society of America, 54(5) .Pp: 1248–66).
• Weber, A. & R. Smits (2003). “Consonant and vowel confusion patterns by American English listeners”. Proceedings of the 15th International Congress of Phonetic Sciences (ICPhS). Barcelona, Spain. August 3–9. 2003. Pp: 1437–40.
• Woods, D.L.; E.W. Yund; T.J. Herron & M.A. Ua Cruadhlaoich (2010(. “Consonant identification in consonant-vowel-consonant syllables in speech-spectrum noise”. The Journal of the Acoustical Society of America. 127(3)), 1609 –23).
• Zhang, C. & T. Tan (2008). “Voice disguise and automatic speaker recognition”. Forensic Science International, 175 (2-3). Pp: 118-122.
جستارهای زبانی
دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 49
فروردین و اردیبهشت 1398
صفحه 129-147