بررسی ویژگی های نحوی جایگاه میانی جمله در زبان آلمانی

نوع مقاله : مقالات علمی پژوهشی

نویسنده
استادیار زبان و ادبیات آلمانی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
چکیده
زبان آلمانی در جمله­های پایه ردۀ فعل ـ مفعول و در جمله­های پیرو ردۀ مفعول ـ فعل دارد. علاوه بر این ویژگی، در زبان آلمانی ترتیب آزاد واژگانی را مشاهده می­کنیم. نقش­های دستوری نظیر فاعل، مفعول و قید جایگاه معینی در جمله­ ندارند؛ بلکه می­توانند پیش از فعل صرف­شده، در جایگاه میان فعل صرف­شده و مصدر و همچنین پس از مصدر قرار گیرند. موضوع مقالۀ پیش رو، نحوۀ چینش سازه­ها در جایگاه میانی جمله، بر اساس قواعد ساخت اطلاع و دیگر فاکتورهای دخیل در این ارتباط نظیر معرفگی، جان­داری و ضمیرگذاری است. اهمیت پرداختن به این موضوع از این روست که در جایگاه میانی جمله محدودیتی برای تعداد سازه­ها وجود ندارد. در این مقاله با استناد به قواعد ساخت اطلاع و معرفی دیگر فاکتورهای دخیل در چینش سازه­ها در جایگاه میانی جمله، نشان می­دهیم که علاوه بر آزادی نسبی در ترتیب قرارگرفتن اجزای نقش­دار جمله، فاکتور­های معناشناختی و کاربردشناختی نیز در ترتیب واژگان جمله مؤثر هستند.



Informationsstruktur

کلیدواژه‌ها

موضوعات


• علایی، مجید و همکاران (1397). «چیدمان سازه‌ها در زبان فارسی متأثر از وزن دستوری: تبیینی پردازش‌محور». جستارهای زبانی. دوره 9. شماره 5. صص 35-65.
• مدرسی، بهرام (1387). «ساخت اطلاع و بازنمایی آن در زبان فارسی». دستور. ویژه‌نامه نامه فرهنگستان. ج 4. صص 25-57.
• Ammann, H. (1928). Die menschliche Rede 2. Der Satz. Darmstadt.
• Drach, E. (1937). Grundgedanken der deutschen Satzlehre. Frankfurt a. M., Diesterweg.
• Eisenberg, P. (2006). Grundriss der deutschen Grammatik. Der Satz. Stuttgart, Metzler.
• Dürscheid, C. (2007). Syntax. Grundlagen und Theorien. Göttingen, Vandenhoeck & Ruprecht.
• Haftka, B. (1996). “Deutsch ist eine V/2-Sprache mit Verbendstellung und freier Wortfolge“. Deutsch - typologisch. Berlin, New York, de Gruyter. Pp. 121-141.
• Höhle, T. (1986). “Der Begriff „Mittelfeld“. Anmerkungen über die Theorie der
topologischen Felder“. Akten des VII. Kongresses der Internationalen Vereinigung für germanische Sprach- und Literaturwissenschaft. Tübingen, Niemeyer. Pp. 329-340.
• Lenerz, J. (1977). Zur Abfolge nominaler Satzglieder im Deutschen. Tubingen, Narr.
Lötscher, A. (1981). “Abfolgeregeln für Ergänzungen im Mittelfeld“. Deutsche Sprache. 9. Pp. 44-61.
• Müller, G. (2002). “Verletzbare Regeln in Strassenverkehr und Syntax“. Sprachreport. 18. Pp. 11-18.
• Musan, R. (2002). “Informationsstrukturelle Dimensionen im Deutschen“. Zeitschrift für
Germanistische Linguistik. 30 (2). Pp. 198-221.
• Pittner, K.; Berman, J. (2013). Deutsche Syntax. Tübingen, Narr.
• Reis, M. et. al., (1993). Wortstellung und Informationsstruktur. Tübingen, Niemeyer.
• Sahel, S.; Jonischkait, J. (2009). Topologie des deutschen Satzes. Unveröffentlichtes Manuskript, Universität Bielefeld.
• Weil, H. (1844). De l’ordre des mots dans les langues anciennes comparées aux
langues modernes. Paris.