تلفیق مفهومی؛ پیشینه و سازوکار آن

نوع مقاله : مقالات علمی پژوهشی

نویسندگان
1 دانشجوی دکتری گروه زبان‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
2 استادیار زبان‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
3 دانشیار زبان‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
تلفیق مفهومی از چارچوب‌های معنی‌شناسی است که بر پیدایش و تبیین مفهوم یا ساختار نوظهور تأکید دارد. در این نظریه، چهار فضای ذهنی (دو درونداد، یک فضای عام و یک فضای تلفیق) پیشنهاد شده است که روابط بین این فضاها، نگاشت درون‌فضایی و بین‌فضایی، فرافکنی انتخابی، ترکیب، تکمیل و گسترش/ تفصیل ابزارهایی هستند که کمک می‌کنند بتوانیم مفاهیم یا ساختارهای نوظهور را در انگاره‌هایی بازنمایی کنیم. این نظریه پس از نظریه‌های استعارۀ مفهومی و فضاهای ذهنی عنوان شده است. هدف از انجام این پژوهش در وهلۀ نخست، معرفی نظریۀ تلفیق مفهومی، چگونگی عملکرد آن و مقایسۀ آن با سایر نظریه­های رقیب است. برای نیل به این هدف، با مثال‌های متعدد زبانی و حتی غیرزبانی کفایت تبیینی تلفیق مفهومی را در بازنمایی مفاهیمی که به­هنگام مفهوم‌سازی برانگیخته می­شوند، ارزیابی می­کنیم. نتایج پژوهش نشان می­دهد پویایی مفهوم‌سازی در فضاهای ذهنی و عدم یک‌سویه بودن نگاشت، عدم تک‌نگاشتی بودن، فرافکنی انتخابی و عدم لزوم وجود مفهوم همتا برای هر عنصر در فضاهای ذهنی و همچنین، عدم منفک پنداشتن کارکردهای ذهنی از ویژگی‌های نظریۀ تلفیق مفهومی هستند که قابلیت تبیین آن را در مقایسه با سایر نظریه­های رقیب بالا می‌برد.


کلیدواژه‌ها

موضوعات


مولودی، امیرسعید. 1394. مفهو‌م‌سازی استعاری احساسات در زبان فارسی: رویکردی شناختی. رسالۀ دکتری. دانشگاه تهران. تهران.
Birdsell, J. Brian. 2014. Fauconnier’s Theory of Mental Spaces and Blending. In Bloomsbury Companion to Cognitive Linguistics. J. Taylor and J. Littlemore (Eds.). Bloomsbury Academic. 72- 90.
Coulson, Seana. 2000. Semantic Leaps: Frame-Shifting and Conceptual Blending in Meaning Construction. Cambridge and New York: Cambridge University Press.
Coulson, Seana and Todd Oakley. 2000. Conceptual blending (Special Issue) Cognitive Linguistics, 11(3-4): 175–196.
Evans, Vyvyan, and Melanie Green. 2006. Cognitive Linguistic: An Introduction. Edinburgh: Edinburgh University Press.
Fauconnier, Gilles. 1985. Mental Spaces: Aspects of Meaning Construction in Natural Language. Cambridge, Mass?: MIT Press, and London: Bradford.
Fauconnier, Gilles. 1994. Mental Spaces: Aspects of Meaning Construction in Natural Language. Cambridge and New York: Cambridge University Press.
Fauconnier, Gilles, and Mark Turner.1994. Conceptual Projection and Middle Spaces. In Technical report 9401. University of California, San Diego.
Fauconnier, Gilles, and Mark Turner. 1998. Conceptual Integration Networks. Cognitive science 22 (2): 133-187.
Fauconnier, Gilles, and Mark Turner. 2002. The way we think: Conceptual Blending and the Mind's Hidden Complexities. New York: Basic Books.
Fauconnier, Gilles, and Mark Turner. 2003. Conceptual Blending, Form and Meaning. Researches on communiation 19 (19): 57-86.
Lakoff, George and Mark Johnson. 1980. Metaphors we live by. London: The University of Chicago Press.
Langacker, Ronald W. 2008. Cognitive Grammar: A Basic Introduction. Oxford University Press: USA.
Lakoff, George and Mark Johnson. 1980. Metaphors we live by. Chicago: University of Chicago Press.
Lakoff, George. 1993. The contemporary theory of metaphor. In A. Ortony (Ed.), Metaphor and Thought (pp. 202-251), Cambridge: Cambridge University Press.
Lakoff, George and Mark Johnsen. 2003. Metaphors we live by. London: The university of Chicago press.
Turner, Mark. 2007. Conceptual Integration. In The Oxford Handbook of Cognitive Linguistics.(Eds) Geeraerts, Dirk and Hurbert Cuyckens. Oxford: Oxford University Press.
http://dadegan.ir/catalog/perdt/about
http://www.yjc.ir/fa/news/5726658/%D9%84%D8%AD%D8%B8%D9%87%E2%80%8C%DB%8C-%D8%B6%D8%B1%D8%A8%D9%87-%D9%81%D9%86%DB%8C-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86%D9%84-%D9%85%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%86%D8%A7-%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85
http://www.khabaronline.ir/detail/667595/Politics/election