تحلیل مشکلات خواندن دانش‌آموختگان نظام متوسطه شهر تهران بر اساس داده‌های آزمون اَمزا (با توجه ‌به متغیر جنسیت و رشته تحصیلی)

نوع مقاله : مقالات علمی پژوهشی

نویسندگان
1 استادیار آموزش زبان فارسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
2 استادیار زبان و ادبیات فارسی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تهران، ایران
3 کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی مشکلات خواندن دانش‌آموختگان نظام متوسطه شهر تهران بر اساس داده‌های آزمون امزا با توجه‏ به متغیرهای جنسیت و رشته تحصیلی است. آزمون امزا به‌عنوان اولین آزمون ارزیابی مهارت‌های زبانی و ادبی دانش‌آموختگان نظام متوسطه کشور شناخته می‌شود که در سال تحصیلی ۱۳۹۲ 1393 از سوی فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزار شد. بدین منظور داده‌های آزمون با حجم نمونه 377 نفر (197 دختر و 180 پسر)، در سه رشته تحصیلی علوم انسانی (106 نفر)، علوم تجربی (90 نفر) و ریاضی (181 نفر) تحلیل و بررسی شد. پس از دسته‌بندی پرسش­های آزمون با توجه ‏به نوع خرده‌مهارت و نوع متن، با استفاده از شاخص‌های آماری توصیفی و استنباطی داده‏ها بر اساس دو متغیر جنسیت و رشته تحصیلی تحلیل شد که نتایج، حکایت از ضعف کلی دانش‌آموزان در مهارت‌ خواندن داشت. نتایج نشان داد: میانگین نمره مهارت خواندن معادل 25/10 از 20 است که در مقایسه‏ با استاندارد آموزش و پرورش (نمره 12) از ناتوانی دانش‌آموختگان در دریافت حداقل آموزش حکایت دارد. بین میانگین نمرات کلی و خرده‌مهارت‌های خواندن با توجه ‏به متغیر جنسیت تفاوت معنی‌داری وجود ندارد، هر چند بنا بر آمار توصیفی میانگین کلی نمره دخترها بالاتر از پسرهاست. همچنین، بین میانگین نمرات کلی دانش‌آموزان با توجه ‏به متغیر رشته تحصیلی تفاوت معنی‌داری وجود ندارد؛ اما بین میانگین نمرات خرده‌مهارت‌های خواندن در نمره خرده‌مهارت «درک مستقیم متن» میان دانش‌آموزان رشته علوم انسانی و علوم تجربی تفاوت معنی‌داری وجود دارد که نشان از عملکرد بهتر رشته علوم انسانی دارد و نیز بین میانگین نتایج کلی دانش‌آموزان در چهار نوع متن به‌کار رفته در پرسش­های آزمون، تفاوت معنی‌داری وجود دارد، به نحوی که میانگین نمره دانش‌آموزان در پاسخ به پرسش­های متون زبانی نسبت به متون ادبی کهن بالاتر بوده؛ اما با توجه ‏به متغیر رشته تحصیلی، این تفاوت میانگین معنی‌دار نشده است. این نتایج نشان می‌دهد که راهکارهایی از قبیلِ اصلاح برنامه درسی دوره دبیرستان، انتخاب برنامه آموزشی مناسب، تغییر شیوه تدریس معلمان و نیز برگزاری دوره‌های منظم و استاندارد ارزشیابی مهارت خواندن، می‌تواند در تقویت مهارت خواندن دانش‌آموزان مفید واقع شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Ellis, R. (2008). Task-based language learning and teaching, .Oxford: Oxford University Press;. Pp.182-202.
Gombert, J.E. (1992). Metalinguistic Development, Chicago: university of Chicago Press.
Harris, T. L., & Hodges, R. E. (1995). The literacy dictionary: The vocabulary of reading and writing. Order Department, International Reading Association, 800 Barksdale Road, PO Box 8139, Newark.
Klapper, J. (1992). Reading in a foreign language: theoretical issue, Language Learning Journal, vol.5,pp.27-30.
Koda, K. (2005). Insights into second language reading: A cross-linguistic approach, Cambridge: Cambridge University Press.
Larsen-Freeman, D. (1991). Teaching grammar. In M. Celce-Murcia (Ed.), Teaching English as a second or foreign language, pp.279-296.
Richards, J. C. (2002). New interchange: English for international communication: book two. Cambridge: Cambridge University Press.
Roe, b., S. smith & p. burns. (2005). Teaching reading in today’s elementary schools. Boston: Houghton Mifflin company.
Snow, C. (2002). Reading for understanding: Toward an R&D program in reading comprehension. Rand Corporation.