تحلیل فرایند شکلگیری زبان عرفانی با توجه به سرچشمۀ اصلی آن یعنی قرآن، ساحت پژوهشی مهم و تازهای است که به دلیل تنوع و وسعت متون عرفانی، پژوهشهای بنیادین و خلاقانهای را میطلبد که بتوانند در کشف ابعاد پنهان این زبان راهگشا باشند. بنابراین هدف این پژوهش ارائۀ یک الگوی پیشنهادی تازه برای تحلیل فرایند شکلگیری زبان عرفانی است که با عنوان رفتارشناسی واژه معرفی میگردد. رفتارشناسی واژه که به تحلیل تغییرات معنایی واژههای قرآنی در متون تعلیمی عرفانی میپردازد، گامی در جهت تحلیل خلاقانۀ فرایند شکلگیری زبان عرفانی است. الگوی رفتارشناسی واژه، با بهرهگیری از مزیتهای نظریۀ میدانی1 کرت لوین2 در روانشناسی و نظریۀ ایزوتسو، شکل تازهای از تحلیل زبان عرفانی را پدید میآورد. نظریۀ میدانی لوین به سبب توجه به تأثیرات محیطی بر رفتار3 و نظریۀ ایزوتسو به دلیل توجه به تأثیر مستقیم قرآن بر عرفان و تصوف اسلامی و مبحث معنی اساسی و معنی نسبی در این پژوهش کارآمدند. دستاورد پژوهش آن است که رفتارشناسی واژه را به عنوان راهی تازه در جهت تحلیل زبان عرفانی ارائه میکند.
قرآن کریم
احمدی، بابک(1396). ساختار و تأویل متن. چاپ نوزدهم. تهران: مرکز.
السراج طوسی، ابی نصر عبدالله بن علی (1421ق). اللمع فی تاریخ التصوف الإسلامی. ضبطه و صحّحه کامل مصطفی الهنداوی. بیروت: دارالکتب العلمیه
ایزوتسو، توشیهیکو (1398). خدا و انسان در قرآن. ترجمۀ احمد آرام. چاپ دوازدهم. تهران: شرکت سهامی انتشار.
جلالی، علی (1394). «دُرج معانی الگوی تحلیل واژگانی متون عرفانی». پژوهشهای ادب عرفانی (گوهر گویا). د9. ش2. (پیاپی29). صص138-109.
حافظ نیا، محمدرضا(1398). مقدمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی. چاپ بیستم و پنجم. تهران: سمت.
حسینی میرآبادی، حبیب الله و شاهرخ محمدبیگی (1397). «زبان عرفان در قرآن و ادب فارسی». فصلنامۀ هنر زبان. د3. ش3. صص46-23.
دهباشی، مهدی و سیدعلی اصغر میرباقری فرد (١۳٨۶). تاریخ تصوف (1). چاپ دوم. تهران: سمت.
زرین کوب، عبدالحسین (1396). جستجو در تصوف ایران. چاپ چهاردهم. تهران: امیرکبیر.
سیاسی، علی اکبر(1397). نظریههای شخصیت یا مکاتب روانشناسی. چاپ هفدهم. تهران: مؤسسۀ انتشارات دانشگاه تهران.
شفقی، مریم و احمد تمیم داری (1394). «بررسی مشخصههای کنش گفتاری معذرت خواهی با مخاطبِ خداوند («توبه») در زبانهای فارسی و روسی». جستارهای زبانی. د6. ش5. (پیاپی26). صص304-285.
فولادی، علیرضا (1389). زبان عرفان. چاپ سوم. تهران: سخن با همکاری انتشارات فراگفت.
کلابادی، ابوبکر محمد(1371). متن و ترجمۀ کتاب تعرف. چاپ اول. به کوشش محمدجواد شریعت. تهران: اساطیر.
محمدی کلهسر، علیرضا (1393). «نقش تأویل در گسترش زبان عرفان». پژوهشهای ادب عرفانی (گوهر گویا). د8. ش2. (پیاپی27). صص122-99.
میرباقری فرد، سید علی اصغر و معصومه محمدی. (1395). «عبارت و اشارت در زبان عرفانی». پژوهشنامه عرفان. د0. ش 15. صص216-193.
نویا، پل (1373). تفسیر قرآنی و زبان عرفانی. ترجمۀ اسماعیل سعادت. چاپ اول. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
Lewin, kurt (1936). Principles of Topological psychology. Translated by Fritz Heider and Grace M.Heider. First edition. Sixth impression. New York and London: McGRAW-HILL BOOK COMPANY, INC.
Marrow, Alfred J. (1969). The Practical Theorist: The Life and Work of Kurt Lewin. New York, London: Basic Books, Inc., PUBLISHERS.
مدنی,فاطمه السادات , میرباقری فرد,سید علی اصغر و روضاتیان,سیده مریم . (1401). رفتارشناسی واژه در زبان عرفانی (مسیری در تحلیل فرآیند شکلگیری زبان عرفانی). جستارهای زبانی, 13(1), 357-389. doi: 10.52547/LRR.13.1.12
MLA
مدنی,فاطمه السادات , میرباقری فرد,سید علی اصغر , و روضاتیان,سیده مریم . "رفتارشناسی واژه در زبان عرفانی (مسیری در تحلیل فرآیند شکلگیری زبان عرفانی)", جستارهای زبانی, 13, 1, 1401, 357-389. doi: 10.52547/LRR.13.1.12
HARVARD
مدنی,فاطمه السادات,میرباقری فرد,سید علی اصغر,روضاتیان,سیده مریم. (1401). 'رفتارشناسی واژه در زبان عرفانی (مسیری در تحلیل فرآیند شکلگیری زبان عرفانی)', جستارهای زبانی, 13(1), pp. 357-389. doi: 10.52547/LRR.13.1.12
CHICAGO
فاطمه السادات مدنی, سید علی اصغر میرباقری فرد و سیده مریم روضاتیان, "رفتارشناسی واژه در زبان عرفانی (مسیری در تحلیل فرآیند شکلگیری زبان عرفانی)," جستارهای زبانی, 13 1 (1401): 357-389, doi: 10.52547/LRR.13.1.12
VANCOUVER
مدنی,فاطمه السادات,میرباقری فرد,سید علی اصغر,روضاتیان,سیده مریم. رفتارشناسی واژه در زبان عرفانی (مسیری در تحلیل فرآیند شکلگیری زبان عرفانی). جستارهای زبانی, 1401; 13(1): 357-389. doi: 10.52547/LRR.13.1.12