بازنمایی مؤلفه‌های گفتمانی وکلا در اقناع قاضی از منظر زبان‌شناسی حقوقی: مطالعۀ موردی گفتمان پرونده‌های کیفری

نوع مقاله : مقالات علمی پژوهشی

نویسندگان
1 گروه آموزش زبان انگلیسی و زبان شناسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.
2 استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
3 دانشیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی و زبان‌شناسی، دانشکدۀ زبان و ادبیات، دانشگاه کردستان، سنندج، کردستان، ایران.
چکیده


پژوهش حاضر با هدف تحلیل گفتمان شیوه‏های اقناع قاضی توسط وکلا در دادگاه‏های کیفری و حقوقی ایران براساس رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی انجام ‌شده است. ماهیت روش‏شناسی انجام این پژوهش به‌صورت توصیفی ـ ‏تحلیلی بوده و نگارندگان برای گردآوری داده‏ها با مراجعه به دادسراها، دادگاه‏های شهر تهران و دفاتر وکلا با مطالعۀ صدها پرونده و مشاهدۀ ده‏ها بازجویی در سال‏های 1397 و 1398 به روش فیش‏برداری متن پنجاه پاره‏گفت از مکالمات مشارکان گفتمان (10 پرونده) را در چارچوب رویکرد لاکلا و موفه (1985, 2001, 2002) موردبررسی قرار داده‏اند. مؤلفه‏های اصلی این رویکرد عبارت‌اند از: دال و مدلول، ضدیت و غیریت، هژمونی و تثبیت معنا، قدرت، اسطوره، تصور اجتماعی، موقعیت سوژه‏ای و سوژگی سیاسی. با توجه به گفتمان وکلا می‏توان گفت که وکلا از تثبیت نظام معنایی گفتمان شامل واژه‏هایی چون آزادی موکل، تخفیف در مجازات، اثبات جرم متهم و تقاضای مجازات برای متهم که هر کدام از این نظام‏های معنایی با مفاهیمی خاص به تثبیت دال‏های خود می‏پردازند، به‏مثابۀ عوامل شناختی و رفتاری اثرگذار برای اقناع‏سازی استفاده می‏کنند. پرسش اساسی پژوهش حاضر آن است که مفهوم اقناع چگونه در گفت‌وگوهای وکلا در گفتمان دادگاه نمود پیدا می‏کند. نتایج نشان داد که وکلا با استفاده از برجسته‏سازی و حاشیه‌رانی به بیانِ نقاط قوت موکل خود و نقاط ضعف رقیب می‏پردازند. یافته‌ها حاکی از آن است که وکلا به‌منظور اقناع‏سازی قضات جهت دفاع از موکل خود، با سوگیری منفی از حاشیه‏رانی و بیان نقاط ضعف رقیب و با سوگیری مثبت از برجسته‏سازی و ارائۀ نقاط قوت موکل خود استفاده می‏کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Reference
Aghagolzade, F. (2005). Critical Discourse Analysis. Tehran: Publication of Elmi va Farhangi. [in Persian]
Aghaee, B. (1998). Bahman Law Dictionary: based on Black's Law Dictionary. Tehran: Publication of Ganj-e- Danesh. [in Persian]
Armaghani, M. (2014). A Comparative Study of English-Persian Billboards from Persuasion Perspective. M.A. Thesis, Faculty of Foreign Languages, Islamic azad University, Center Unit of Tehran. [in Persian]
Baghini pour, M. (2004). Persuasion and Some of its Measures: A Discussion in Critical Discourse Analysis. Iranian Journal of Linguistics, 19 (1), 67-88. [in Persian]
Bahrampour Sh. (1998). An Introduction to Discourse Analysis, A Collection of Discourse and Discourse Analysis Booklet, by: Mohammad Reza Tajik, Tehran: Publication of Farhang -e- Goftman. [in Persian]
Fasold, R. (1990). The Sociolinguistics of Language, Cambridge.
Groot, R. G. (2003). Language and Law. The Netherlands, Maastricht University press.
Kia, A. A. & Saeedi, R. (2004). Basics of communication, advertising and persuasion. Tehran: Iran Newspaper Publishing Institute. [in Persian]
Laclau, E. & Mouffe, CH. (1985). Hegemony and Socialist Strategy: Towards a Radical Democratic Politics. London: Verso.
Laclau, E. & Mouffe, C. (2001). Hegemony and socialist strategy. London
Laclau, E & Mouffe, C. (2002). Recasting Marxism in James Martin: Antonio Gramsci, critical Assessment of leading Political Philosophers (2002) Routledge Verso.: 7
McDonnell, D. (2001). An Introduction to Discourse Theory. Translated by: Hossein Ali Nozari. Tehran: Publications of Farhang –e- goftman. [in Persian]
Motavali, K. (2005). Public opinion and persuasion practices. Tehran: Behjat Publications
Nami, F. (2009). The Impact of Online Writing Lessons on Coherence, Cohesion, and Persuasion of Audience in Iranian Language Learners Articles. M.A. thesis. Faculty of Literature and Foreign Languages, Al-Zahra University. [in Persian]
Sepanji, A., Mo'mendoost, N. (2013). The Status of Persuasion and Attitude Change in The Infallible Imams' Communicative Behavior with an Emphasis on Imam Reza's Debates. Religion & Communication, 18(40), 117-144. [in Persian]
Sharifi, sh. & Hamedi S. Z. (2014). Discourse Analysis of Commercial Advertising: Investigating the Use of Language and Discourse in Persuasion and Persuading Audiences from Discourse Analysis Perspective. 1st National Conference on Language and Linguistics. Karaj: Islamic azad University. [in Persian]
Soltani, S. A. A. (2008). Power, Discourse, and Language: Mechanisms of Power Flow in the Islamic Republic of Iran. Tehran: Publication of Nay. [in Persian]