Application of prototype theory and radial network in cognitive semantics of mention in Quran

Articles in Press

Document Type : مقالات علمی پژوهشی

Authors
F. rezaei kelidbari 1
K. Roshanfekr 2
K. parvini 2
A. Kord zaferanlu kambuziya 2
1 PhD in Arabic Language and Literature, Tarbiat Modares University, Tehran
2 Faculty member of Tarbiat Modares University
Abstract
Abstract

Examining the meaning of a word with the approach of cognitive semantics, through the radial network, analyzes the change of the meaning of the word in different contexts in the form of a systematic pattern. In this view, the word has a central meaning, which is also seen in the secondary concepts. Based on this, the secondary meanings that are proposed for the word are somehow tied with the central meaning and a semantic network is formed. Due to the fact that this theory can explain the semantic development of the word and clarify how they came about, we decided to use it to explain the semantic network of zikr in the Qur'an with a descriptive and analytical method. Dealing with the word zikr according to this theory leads us to the following conclusions: The linguistic remembrance of Allah along with the presence of the heart is the central meaning of the word zikr. This meaning is the central core of the coherent semantic network, which consists of six radial meanings based on the first meaning.

Keywords

Subjects

فهرست منابع
1. قرآن کریم
2. ابن منظور؛ محمد بن مکرم، (1405)، لسان العرب، قم، نشر ادب الحوزه
3. ابن‌عاشور، محمدالطاهر (1984م)، التحریر والتنویر، ط العاشره، تونس: الدار التونسیه للنشر
4. ابن‌عاشور، محمدالطاهر (1984م)، التحریر والتنویر، ط العاشره، تونس: الدار التونسیه للنشر
5. ابن‌عاشور، محمدالطاهر (1984م)، التحریر والتنویر، ط العاشره، تونس: الدار التونسیه للنشر
6. احمد بن فارس بن زکریا؛ ابوالحسین ( 1979)، معجم مقاییس اللغه، مصر: دارالفکر.
7. پالمر؛ فرانک ( 1391)، نگاهی تازه به معنا‌شناسی، ترجمه کوروش صفوی، تهران: نشر مرکز، چاپ ششم.
8. پور ابراهیم، شیرین و گلفام، شیرین و ارسلان، آقاگل زاده، فردوس و کرد زعفران لو کامبوزیا، عالیه، 1388: بررسی زبان شناختی استعاره جهتی بالا/پایین در زبان قرآن رویکرد معناشناسی شناختی، انجمن ایرانی زبان و ادبیات عربی، شماره 12،
9. دبیر مقدم؛ محمد ( 1383)، زبان‌شناسی نظری پیدایش و تکوین دستور زایشی، تهران: سمت، چاپ دوم.
10. راغب اصفهانی، حسین بن محمد ( 1362)، المفردات فی غریب القرآن، تهران، مکتبه المرتضویه
11. راغب اصفهانی، حسین بن محمد ( 1369)، ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوی و ادبی قرآن، ایران، تهران، نشر مرتضوی
12. راغب أصفهانی، أبوالقاسم (1428ق)، المفردات فی غریب القرآن، ضبط هیثم طعیمی، ط الأولی، بیروت: دارإحیاء التراث العربی
13. صامت جوکندان، سید سجاد و افراشی آزیتا، چند معنایی نظام‌مند با رویکردی شناختی تحلیل چند‌معنایی فعل حسی شنیدن در زبان فارسی، ادب پژوهی 30 ( 1393)، 29- 60
14. صفوی؛کوروش ( 1383)، درآمدی بر معنی‌شناسی، تهران: انتشارات سوره مهر.
15. طباطبایی؛ سید محمد حسین‌ ( 1417)، المیزان فی تفسیر القرآن‌، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه‌ی مدرسین حوزه علمیه قم‌، چاپ پنجم.
16. فراهیدی، خلیل بن احمد ( 1409)، العین؛ قم، نشر هجرت
17. قائمی‌نیا، علی‌رضا (1390ش)، معنی‌شناسی شناختی قرآن. چ اول، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.
18. قرائتی، محسن ( 1388)، تفسیر نور، ایران، تهران
19. مختاری، شهره و حدائق رضایی ( 1392). « بررسی شبکه معنایی حرف اضافه « با » در زبان فارسی». زبان شناسی و گویش های خراسان. دانشگاه فردوسی مشهد. ش9. صص 73-94.
20. نصرتی؛ شعبان و رکعی؛ محمد ( 1394)، نمابرداری شناختی در مفهوم‌سازی قرآنی، مجله ذهن، شماره54.
21. Langacker, Ronald W. (1997). Cognitive Grammer: A Basic Introduction. Oxford: Oxford University Press
22. Taler Andrea and Evans Vyvan , ( 2003): the Semantics of English Prepositions, Cambridg University Press.
23. Talor, John R, Cognitive Grammer, (2002): New York: Oxford University Press.
24. Vyvyan Evans and Melanie Green, ( 2006): Cognitive linguistic: An Introduction, EdinburghUniversity Press
 نیلی پور، مریم؛ قائمی نیا، علیرضا و نصرتی، شعبان ( 1395). « کاربست نظریه پیش نمونه و شبکه شعاعی در معناشناسی شناختی تقوا در قرآن». مجله ذهن. شماره 66. صص 93- 118
Language Related Research

Articles in Press, Accepted Manuscript
Available Online from 13 July 2025