بررسی مفهوم زمان در سورۀ غافر براساس رویکرد رایشنباخ

نوع مقاله : مقالات علمی پژوهشی

نویسندگان
1 سازمان آموزش و پرورش
2 عضو هیئت علمی دانشگاه رازی کرمانشاه
چکیده
گرچه مطالعات زیادی دربارۀ زمان در آیات وحی انجام ‌شده است، با این حال ماهیت و نقش مقولۀ زمان در قرآن، به‌مثابۀ متن مقدس، چندان موردتوجه نبوده است. مطالعۀ پیش‌‌رو باتکیه‌بر مفاهیم موجود در نظریۀ رایشنباخ یعنی زمان تکلم، زمان رویداد، و زمان ارجاع به بررسی زمان‎های به‏کاررفته در متن سورۀ غافر در سطح جمله و متن می‎پردازد. نتایج این پژوهش حاکی ‌از آن است که در سورۀ یادشده درکنار تعداد پرشمار جمله‌های اسمیه، از طیف وسیعی از زمان‌ها اعم از ماضی، مضارع و مستقبل استفاده شده است و اینکه زمان‎های ماضی عمدتا در معنایی غیر از گذشته به‎کاررفته‎اند، بدین صورت که یا نقطۀ ارجاع آنها در زمان حال یا آینده است یا به حقیقتی کلی اشاره دارند که منحصر به زمان خاصی نیست. بنابراین، در سراسر سورۀ غافر افعال ماضی، درست مانند افعال مضارع و مستقبل همگی مفهوم گستردهای از زمان حال را محقق‌می‎سازند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


قرآن کریم
براتی، مرتضی، داداش‌نژاد، داوود، و پریمی، علی. (1395). زمان در قرآن. فصلنامه علمی پژوهشی آیین حکمت 8، بهار- 95 مسلسل2، صص 7-32
پورابراهیم، شیرین، و نعمتی، فاطمه. (1393). مکانی‎شدگی مفهوم زمان در قرآن. مجموعه مقالات دانشگاه علامه طباطبائی. شماره 331، صص 355-366.
حسومی، ولی اله. (1397). تحلیل کارکردهای غیرزمانی فعل ماضی در قرآن با رویکرد معناشناسی شناختی. فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهشهای ادبی قرآنی»، 6(3)، صص 97-122.
رضایی، زهرا، نیازی، شهریار، و ملاابراهیمی، عزت. (1401). بررسی دلالتهای معنایی واژگان مرتبط با «زمان» در قرآن کریم (بر مبنای نظریۀ معناشناسی رابطه‎ای). دو فصلنامه مطالعات سبک شناسی قرآن کریم، 5(شماره دوم). 240-273‎
صفایی بوشهری، غلامعلی. (1384). بدایه النحو. (چاپ اول). نشر مرکز مدیریت حوزه علمیه قم
عبدالرحمن، امتثال الطیب. (2015). أنواع الجمل فی الکتابه العربیه ودلالاتها.‎ مجله علوم انسانی شماره 5 ، دانشگاه ملک خالد
قیطوری، عامر (1382). قرآن : ساخت شکنی و بازگشت نشانه. (چاپ اول).نشر طه
قیطوری، عامر (1385). قرآن و گذر از نظم خطی: یک بررسی زبان‎شناختی. مجلۀ زبان و زبان شناسی، (2)3 ، صص 31-17.
قیطوری، عامر(1398). قرآن به مثابه کلام خدا: تحلیل نشانه‌شناختی ساختار دینی، (چاپ اول). نشر نگاه معاصر
کردزعفرانلوکامبوزیا عالیه, & فیاضی مریم سادات. (1385). بررسی زمان واقعی و زمان دستوری در قرآن مجید بر اساس رویکردی زبان شناختی.‎ اسلام پژوهی (3)، 49-61
محمدی، رضا، و ملایی، علی‎اکبر. (1395). بررسی زبان‎شناختی مفهوم زمان در قرآن کریم و فلسفه. کنگره بین المللی علوم اسلامی، علوم انسانی. تهران
Abdul Rahman, T. (2015). Types of sentences in Arabic writing and their significations. Journal of Science and Technology (5) 16. [In Arabic]
Augustine, S. (1876). The confessions. Clark.
Barati, M., Dadashnezhad, D., & Perimi, A. (2016). Time in Qur’an. Scientific and research quarterly, Aein-e-Hekmat no. 8, spring 2016, 2. 7-32. [In Persian]
Comrie, B. (1985). Tense (Vol. 17). Cambridge university press.
Evans, V. (2004). 22 How we conceptualize time: language, meaning and temporal cognition. The cognitive linguistics reader, 733.
Evans, V. (2004). The structure of time. The Structure of Time, 1-292.
Ghaituri, A. (2003). Deconstruction and return of sign. Taha [In Persian]
Ghaituri, A. (2006). Qur’an and transition from linear order: a linguistic study. Language and linguistics, (2) 3, 17-3. [In Persian]
Ghaituri, A. (2019). Qur’an as the word of God: Semiotic analysis of religious structure. Negah-e- Moaser. [In Persian]
Hasoomi, V. (2015). Analyzing the non-temporal functions of the past tense in Qur’an (based cognitive semantics approach). Proceeding of Allame Tabatabaei University. 331, 355-366. [In Persian]
Holy Qur’an
Kurdzafaranlu, A. & Faiazi, M. (2006). Investigating real time and tense in Holy Qur’an based on linguistic approach. Islamic Studies, (3), 49-61. [In Persian]
Lakoff, G., Johnson, M (1999). Philosophy in the Flesh: The embodied mind and its challenge to Western thought. Computational Linguistics, 25(4), 631-634.
Mohammadi, R. & Molaei, A. (2016). Linguistic consideration of “time” concept in Holy Qur’an and philosophy. International congress of Islamic sciences, human sciences, Tehran. [In Persian]
Pourebrahim, Sh. & Nemati, F. (2014) localization of concept of time in Qur’an. Proceeding of Allame Tabatabaei University, 331. 355-366. [In Persian]
Reichenbach, H. (1947). The tenses of verbs. MEINSTER, J.; SCHERNUS, W. Time from concept to narrative construct: a reader. Berlin, 1-12.
Rezaee, Z., Niyazi, S., & Mola Ebrahimi, E. (2022). Studying Semantic Significations for Time-Related Vocabulary in the Quran (Based on Relational Semantic). Stylistics Studies of the Holy Quran, 5(2), 240-273. [In Persian]
Safeiboushehri, Gh. (2005). Bedaiat alnahve. Qom seminary management center. [In Arabic]
Smith, Q. (2002). Language and time. Oxford University Press.

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از 22 تیر 1404