بررسی نقش زبان با سازوکارهای قدرت و اقناع در گفتمان اقتصادی (ایجاد تورم و پیش بینی های مربوط به آن)

نوع مقاله : مقالات علمی پژوهشی

نویسندگان
1 دانشجوی دکتری زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران
2 استاد گروه زبان شناسی، دانشگاه تربیت مدرس ، تهران ، ایران
3 استادیار گروه زبان فرانسه، دانشگاه آزاد اسامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران
چکیده
رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی ـ شناختی1 ما را در این امر یاری خواهد کرد که آسیب‏های واردشده به مردم از لحاظ اقتصادی ‏چقدر می‌تواند بار کلامی داشته باشد. هدف اصلی مقالۀ حاضر آن ‏است که بحران اقتصادی2 اخیر ایران را در ایجاد تورم و انتظارات تورمی3 (تأثیر متغیر‌های روانی بر نرخ تورم) در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی، با رویکرد نورمن فرکلاف (1989) و تمرکز بر متن تولیدشده با محوریت تک‌نرخی کردن ارز توسط رئیس کل بانک مرکزی دولت دهم در پنجم بهمن‌ماه 1390بررسی کند. کنشگران اقتصادی4 مجهز به سازوکارِ قدرت5 در گفتمان اقتصادی6می‌توانند با ابزار اقناع7، ایدئولوژی8 خود را که در این متن تک‌نرخی کردن ارز است به مخاطب منتقل کند. این مقاله برای آشنایی هرچه بیشترِ ارتباط بین رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی ـ شناختی با اقتصاد به بررسی نرخ ارز و تأثیر گفتمان بر روی آن می‌پردازد و تأثیر ابزار اقناعی در گفتمان اقتصادی را مورد بررسی قرار می‌دهد. روش تحقیق در این پژوهش تحلیل کیفی از نوع تحلیل گفتمان است. داده‌های این پژوهش با انتخاب پنج جمله آغازین از متنِ «سایت تحلیلی خبری عصر ایران» با کد خبری 195709 برگزیده شده‌اند و پس از تحلیل متن در سه سطح توصیف9، تفسیر10و تبیین11؛ نقش زبان را در ایجاد تورم در جامعه بررسی کردیم. نتایج حاکی از آن است که کنشگران اقتصادی مجهز به سازوکار قدرت در گفتمان اقتصادی به همراه ابزار اقناع می‌توانند در تهییج اذهان و نگرش مردم نقش بسزایی داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


• آقاگل زاده، فردوس (1394). زبان شناسی کاربردی و مسایل میان رشته ای زبان(ازدانش نظری بسوی شرکت های دانش بنیان، تهران: نشرعلمی، صص337-355.
• خادم، سیده طاهره ، فرزان سجودی و فردوس آقاگل زاده (1397). «بررسی چگونگی ساخت و تعامل استعاره های گفتمان های قدرت و پادقدرت در روزنامه های ایران بر اساس مدل هارت و لوکس (2007) و چارتریس بلک (2004)». جستارهای زبانی. د 9، ش 2، صص 327-350.
• زائری، عظیمه، فردوس آقاگل زاده و حیات عامری (1396). «توصیف و تحلیل شیوه های زبانی و فرازبانی وکلا جهت اقناع در دادگاه‌های علنی ایران: تحلیل گفتمان دادگاه کیفری (زبان شناسی حقوقی)». جستارهای زبانی. د 8. ش 5. صص 139- 158.
• دهخدا، علامه(1373). لغت نامه فارسی به فارسی دهخدا. تهران: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران.
• شعیری، حمیدرضا (1398). نشانه-معناشناسی ادبیات: نظریه و روش تحلیل گفتمان ادبی. تهران: انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.
• قاسمی اصل، زینب و شهریار نیازی (1398). «مطالعه ساخت های گفتمان مدار معنایی در روزنامه الحیات عربستان با تکیه بر الگوی ون دایک»، مجله زبان‌پژوهی، ش 32، صص 331-355.
• عظیمی، رضا و دیگران (1392). «بررسی روند و علل تورم در ایران در سال های (1391-1389) و اقدامات صورت گرفته برای مهار آن». فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی. ش 1، صص 58-25.
References:
• Boush, D.M., Friestad, M. and wright, P. (2009). Deception in the Marketplace. The psychology of Deceptive Persuasion and Consumer Self - Protection. New York and Hove, UK: Routledge.
• Fairclough, I. (2015). "Evaluating policy as argument: the public debate over the first UK austerity budget". Critical Discourse Studies, 13(1). PP. 57-77. ISSN 1740 – 5904. http://clok.uclan.ac.uk/13174.
• Fairclough, N. (1999). Discourse in Lat Modernity: Rethinking Critical Discourse Analysis, Edinburgh: University Press.
• Firth, J. R. (1957). “A synopsis of linguistic Theory, 1930.1955", in J. R. Firth (eds), studies in Linguistic Analysis. Special volume of the philological Society. Oxford: Blackwell, pp. 1-32.
• Flowerdew, J. and Richardson, J.E. (2018). The Routledge Handbook Of Critical Discourse Studies.
• Hovland, C.I., Janis I.L., & Kelley H.H. (1953). Communication and Persuasion. New Haven: Yale University Press.
• Jarraya, S. (2013). Persuasion In Political Discourse: Tunisian President, Ben Ali's Last Speech as a case study. http://Surface.Syr.edu/thesis.
• Rogers, R.w.&.et al (1985). “Fear Appeal and Attitude Change", journal of 4, Personality and Social Psychology, 34, 54–61.
• Virtanen, T. and Halmari.H. (2005). Persuasion Across Genres. Emerging Perspectives. In H. Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins, pp.3-24.
• https://www.porseshkadeh.com/Question/28803/
• Yule, G. (1996). Pragmatics. Oxford Introduction to Language Study. Series Editor H.G.Widdowson: OXFORD UNIVERSITY PRESS.
• Zheni, T. (2019). "Socio - Political Dimensions of the Speaker's Cognition in Political Discourse". International Journal of Humanities and Social Science. Vol. 9. No. 1. January .