‌نشانه - معناشناسی گفتمان عاطفی در داستان «اللص و الکلاب» اثر نجیب محفوظ

نوع مقاله : مقالات علمی پژوهشی

نویسندگان
1 استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
2 دانشیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
چکیده
نظام عاطفی ازجمله گفتمانهایی است که در چارچوب الگوی نشانه ـ معناشناسی مورد بررسی قرار میگیرد. در این نظام، جریان تولید معنی با شرایط ادراکی‏حسی شوشگر پیوند میخورد و نشانه ـ معناها به گونههای پویا، متکثر و چندبعدی تبدیل میشوند که با کنترل نظامی خاص و طی یک فرایند گفتمانی بروز مییابند. در این راستا هدف از انجام پژوهش حاضر آن است که بر مبنای روش نشانه معناشناسی گفتمانی ضمن تبیین فرایند عاطفی داستان «اللص و الکلاب»، نقش این فرایند در نوع حضور شوشگر و تحول شرایط گفتمانی شرح داده شود. یافتههای پژوهش نشان میدهد نظام عاطفی این داستان مبتنی بر شوش است. احساسات و شوشهای حاکم بر رمان که خشم و ناامیدی از برجستهترین آن به‌شمار میرود، طی جریانی معنادار، نظام عاطفی گفتمان را ایجاد کردهاند. وقوع دو رخداد غیرمنتظره، یعنی خیانت نزدیکان و شکست در انتقام از خیانتکاران، منجر به آن شده که در باورها و عواطف شوشگر تغییراتی صورت گیرد. با تغییر حالات عاطفی سوژه، در ارزشهای حاکم بر متن نیز دگرگونیهای اساسی ایجاد شده ‏است. در بخشهای آغازین روایت، عاطفۀ خشم ضمن آنکه حضور مستمر و پویای شوشگر را درپی داشته، موجب شکلگیری ارزش انتقام در گفتمان شده است و در بخشهای پایانی، احساس ناامیدی سبب گوشهنشینی و غیاب گفتهپرداز از صحنۀ رویدادها شده و کارکرد ارزشی متن را از انتقام به تسلیم و ناتوانی تبدیل کرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


• Danaei.N. (2019). Emotion management. Tehran: Sokhan.
• Edward.s.(2006). After Najib Mahfuz. Samarkand Spring. A.Afshari, Trans,17, 99-110
• Fontanille.j (1998). semiotiqe du Discourse. Limoge: pulm.
• Fontanille.j (1999). Semiotique Essais method. Paris: puf.
• Ghahari. Sh.(2012). Get rid of anger and aggression. Tehran: danjeh.
• Greimas. A. (1922). Lack of meaning. H. Shoairi, Trans. Tehran: Elm.
• khorasani. F.(2010). Investigating the Structure of Siavashˈs Story based on the theory of Sing Semantic narrative of Grams . Master Thesis in Persian Language and Litrature. Tarbiat Modares University.
• Mohamamd Saeid.F. (2007). Symbolism is preserved in Najib Mahfuz works.N. Rajaei, Trans. Mashhad: Ferdosi University.
• Mahfouz. N. (1991). Complete components. Volume 3. Beirut: Lebanese School.
• Mirzaee.f, J. A, (2015) . Dynamics of life in competition: Analysis of the discourse semsntic sign in a short story “Vacuum”. Linguistic inquiries, 7(28), 237-260.
• Shoairi. H. (2005). Study of the tension process of literary discourse. Contemporary Literature Research, 10(25), 187-205.
• Shoairi.H.(2009). From constructivist semiotics to discourse semantics. Literary Criticism, 2(8), 31-55.
• Shoairi.H. (2010). Semantic sign of discourse.Tehran: Samt.
• Shoairi.H. (2016). Semantics signs of literature, theory and method of literary discoyrse analysis. Tehran: Tarbiat Modares University.