حذف مفعول و طبقات فعلی در زبان فارسی

نوع مقاله : مقالات علمی پژوهشی

نویسندگان
1 دانشجوی دکتری گروه زبان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2 دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
تناوب‌های گذرایی ساختارهای نحوی دوگانه‌ای هستند که در گذرایی افعال تغییر ایجاد کرده و در خلال آن‌ها فعل بسته به کاربرد خاصی که دارد و بدون تغییر قابل توجهی در معنا، با تعداد موضوع‌های متفاوت به‌کار می‌رود. در این پژوهش به جهت بررسی این فرضیه که افعال شرکت‌کننده در تناوب‌های نحوی یکسان، مؤلفه‌های معنایی یکسانی داشته و در یک طبقۀ معنایی قرار می‌گیرند، و به‌منظور به دست دادن اطلاعات دقیق‌تری پیرامون رفتار نحوی و ویژگی‌های معنایی افعالی که قادر به حذف مفعول هستند، 435 مورد از داده‌های حذف مفعول بافت آزاد که از منابع گوناگونی نظیر کتاب‌ها، مجلات، فیلم‌ها، سریال‌ها و مکالمات روزمرۀ استخراج‌شده را با توجه به اینکه در کدام تناوب‌های گذرایی شرکت می‌کنند در طبقات معنایی مختلفی دسته‌بندی کرده‌ایم. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد افعالی که بنا بر شرکت در تناوب‌های گذرایی مرتبط به حذف مفعول در طبقات معنایی مجزا دسته‌بندی شده‌اند، مؤلفه‌های معنایی یکسان داشته و نوع مفعولی که دریافت می‌کنند به لحاظ ماهیت، ویژگی‌های مشترک دارد. از این جهت است که رفتار نحوی افعال، مبنی بر شرکتشان در تناوب‌های گذرایی خاص را می‌توان عاملی برای پیش‌بینی اشتراکات معنایی افعال و گنجاندن آن‌ها در طبقات معنایی یکسان در نظر گرفت. علاوه بر این، ویژگی‌‌های افعال هر طبقه و نوع مفعولی که دریافت می‌کنند همچنین آشکار می‌سازد که عام، نامشخص و نکره بودن مفعول و پیش‌بینی‌پذیری مفهوم آن برای مخاطب، نمود غیرپایانی و غیرلحظه‌ای را می‌توان از مهم‌ترین شروط لازم جهت حذف مفعول تلقی کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


References
Cennamo, M. (2017). Object omission and the semantics of predicates in Italian in a comparative perspective. In L. Hellan, A. Malchukov & M. Cennamo (Eds.), Introduction: Issues in contrastive valency studies (pp. 251-273). Amsterdam: John Benjamins Publishing.
Eu, J. (2018). On the nature of object omission: indefiniteness as indeterminacy. English Language and Linguistics. 22(3): 523-530.
Fillmore, C. J. (1968). The case for case. In E. Bach & R. T. Harms (Eds.), Universals in linguistics theory (pp. 1-88). New York: Holt, Rinehart and Winston.
Fillmore, C. J. (1970). The grammar of hitting and breaking. In R. Jacobs & P. Rosenbaum (Eds.), Reading in English transformational grammar (pp. 120-133). Waltham, M.A: Ginn.
Fillmore, C. J. (1977). The case for respond. In O. Cole & J. M. Sadock (Eds.), Syntax and semantics (pp. 59-81). Amsterdam: North Hollaand.
Fillmore, C. J., Johnson, C. R., & Petruck, M. (2003). Background to FrameNet. International Journal of Lexicography, 16(3), 235-250
Ghane, Z. and Rezai, V. (2018). Locative alternations in placement verbs and its causes: A functional analysis. Journal of Linguistics and Khorasan Dialects. 9(17), 1-19.
Ghane, Z., Rezai, V., and Motavallian, R. (2020). Object-oblique alternation in Persian. Persian Language and Iranian Dialects. 4(2), 37-61.
Ghiyasvand, M. (2019). Verb classes and alternations in Persian. (PhD dissertation). Bu-Ali Sina University.
Ghiyasvand, M. and Tabibzadeh, O. (2020). Reciprocal alternations in Persian. Elm e Zaban. 6(10), 143-178.
Glass, L. (2020). Verbs describing routines facilitate object omission in English. Proceedings of the linguistic society of America, 5(1), 44-58.
Goldberg, A. (2001). Patient arguments of causative verbs can be omitted: The role of information structure in argument distribution. Language Sciences,23(4-5), 503-524.
Graf, E., Theakstone, A., Lieven, E., & Tomasello, M. (2015). Subject and object omission in children’s early transitive constructions: A discourse- pragmatic approach. Applied Psycholinguistics, 36)3), 701- 727.
Kipper-Schuler, K. (2005). VerbNet: a broad coverage, comprehensive verb lexicon. ph.D. dissertation, University of Pennsylvania.
Levin, B. (1993). English verb classes and alternations. Chicago: University of Chicago Press.
Liu, D. (2008). Intransitive or Object Deleting: Classifying English Verbs Used without an Object. Journal of English Linguistics, 36(4), 289-313.
Luraghi, S. (2004). Null objects in Latin and Greek and the relevance of linguistic typology for language reconstruction. Proceedings of the Fifteenth Anuaal UCLA Indo-European Conference, Journal of Indo- European monograph series, 49, 234- 256.
Malchukov, A. (2006). Transitivity parameters and transitivity alternations. In L. Kulikov, A. Malchukov & P. de Swart (Eds.), Case, valency and transitivity (pp. 329-357). Amsterdam/ Philadelphia: John Benjamins Publishing.
Malchukov, A. (2015). Valency classes and alternations: parameters of variation. In A. Malchukov & B. Comrie (Eds.), Valency classes in the world’s languages (pp.73-130). Berlin/Boston: Walter de Gruyter Publishing.
Nᴂss, A. (2007). Prototypical transitivity. Amsterdam: John Benjamins Publishing.
Safari, A. (2015). Frame semantics and LVC alternation in Persian. Language Related Research, 6(1), 153-172.
Schaefer, R. P. & Egbokhare, F. O. (2015). Emai valency classes and their alternations. In A. Malchukov & B. Comrie (Eds.), Valency classes in the world’s languages (pp. 261-298). Berlin/Boston: Walter de Gruyter Publishing.
Schultze-Berndt, E. (2015). Complex verbs, simple alternations: valency and verb classes in Jaminjung. In A. Malchukov & B. Comrie (Eds.), Valency classes in the world’s languages (pp.1117-1164). Berlin/Boston: Walter de Gruyter Publishing.
Tabibzadeh, O. (2014). Initial/causative and active/passive alternations in Persian. Adab Pazhuhi, 8(30), 9-28.
Tabibzadeh, O. (2016). Transitivity alternations in Persian. Language Related Research, 7(2), 165-185.
Tsimpli, I. M., & Papadopoulou, D. (2006). Aspect and argument realization: A study on antecedentless null objects in Greek. Lingua, 116(10), 1595- 1615.
Velasco, D. G., & Munoz, C. P. (2002). Understood objects in functional Grammar. Working paper in functional grammar, 76(1), 1-24.
Zyzik, E. C. (2008). Null objects in second language acquisition: Grammatical vs. performance models. Second Language Research, 24(1), 65-110.