1- دانشجوی دکتری زبانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2- دانشیار گروه زبانشناسی دانشکاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. ، sh-sharifi@um.ac.ir
3- استاد گروه زبانشناسی دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
چکیده: (1422 مشاهده)
هدف مقالۀ حاضر معرفی رویکردی تازه به ساختواژه با عنوان «ساخت و تعبیر» بوده است. برای تحقق این هدف بخشهایی از نظریۀ نقش و ارجاع، به ساختواژه تسری داده شده، با دیدگاه تازهای تلفیق یافته و رویکرد جدیدی با عنوان «ساخت و تعبیر» را شکل داده است. این رویکرد جدید برای تحلیل چگونگی مفهومسازی در زبان و نحوۀ کارکرد دو پدیدۀ چندمعنایی و هممعنایی و علت همبستگی میان آنها در قالب ساختواژۀ اشتقاقی و بسیط و براساس تحلیل تعدادی وند و واژه که بهصورت تصادفی انتخاب شدهاند، ارائه و در سه مرحله اجرا شده است: در مرحلۀ اول، دیدگاههای ساختواژی متفاوتی در زمینۀ چندمعنایی موردنقد و بررسی قرار گرفته، در مرحلۀ دوم رویکرد پیشنهادی ارائه شده و در مرحلۀ سوم موارد مشکلساز رویکردهای پیشین در چارچوب پیشنهادی، موردتحلیل قرار گرفته و به نتیجه رسیده است که کاربرد با معنا تفاوت دارد. کاربرد بنیاد زبان و محور مفهومسازی است. کاربرد بهصورت همزمان و پیوسته هم با معنا و هم با صورت سازهها در حال تعامل است و همین تعامل همزمان و دائمی علت شکلگیری چندمعنایی و هممعنایی همبسته و در رقابت است. همچنین توانش کاربردی در ذهن گوینده است، بنابراین گوینده در بستر شناخت فرهنگی و بافت، با ایجاد تعامل میان کاربرد، معنا و صورت، ارجاع میدهد و شنونده واحد ارجاعی یا «ساخت» را تعبیر و استنباط میکند و بدین گونه مفهومسازی صورت میگیرد.
نوع مقاله:
مقالات علمی پژوهشی |
موضوع مقاله:
زبان شناسی انتشار: 1401/7/10