دوره 13، شماره 4 - ( 1401 )                   جلد 13 شماره 4 صفحات 430-387 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

ansari A, Najafian A, Ahmadkhani M, Rovshan B. The Analysis of Allomorphs of the Past Morpheme of Mamasani Lori Dialect. LRR 2022; 13 (4) :387-430
URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-50038-fa.html
انصاری ایوب، نجفیان آرزو، احمدخانی محمد رضا، روشن بلقیس. بررسی تک‌واژگونه‌های تک‌واژ گذشته‌ساز در گویش لری ممسنی: رویکرد بهینگی. جستارهای زبانی. 1401; 13 (4) :387-430

URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-50038-fa.html


1- دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه پیام ‌نور، تهران، ایران
2- دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشگاه پیام‌ نور، تهران، ایران ، najafianpnu@yahoo.com
3- دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشگاه پیام‌ نور، تهران، ایران
4- استاد گروه زبان‌شناسی، دانشگاه پیام ‌نور، تهران، ایران
چکیده:   (1673 مشاهده)
گویش لری ممسنی یکی از گویش‏های جنوبی زبان لری و شاخه‌ای از گویش‌های ایرانی جنوب غربی است که همانند بسیاری دیگر از گویش‏های ایرانی، تنوعات آوایی و واژ ـ واجی چشمگیری دارد. یکی از حوزه‌های واژ ـ واجی  قابل‌توجه در این گویش، بازنمایی صورت‌های متنوع  تک‌واژ گذشته‏ساز است. مسئلۀ اصلی این پژوهش این است که چگونه می‌توان با ابزارهای نظریۀ بهینگی، فرایندها، محدودیت‏ها و رتبه‏بندی‏های ناظر بر این تنوعات واژ ـ واجی را صورت‌بندی کرد و آیا قواعدی جهانی بر آن حاکم است؟ روش پژوهش حاضر، توصیفی ـ تحلیلی و شیوۀ گردآوری داده‌ها اسنادی است که براساس فهرست افعال بسیط زبان فارسی (طباطبائی، 1376) فهرستی از افعال معادل در گویش لری ممسنی استخراج و براساس الفبای آوانگار بین‌المللی آوانویسی و تمامی بافت‌های تک‌واژ گذشته‌ساز در این داده‌ها در چارچوب رویکرد بهینگی بررسی شد. یافته‌ها نشان داد که گرایش به تضعیف  و کم‌کوشی در گویش لری ممسنی، فرایندی بسیار رایج و گسترده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که  براساس معیارهای توزیع بافتی، فراوانی وقوع و اعمال کم‌ترین قواعد، تک‌واژ گذشته‌ساز زیربنایی در این گویش /ɪd/ است؛ درمجموع نُه تک‌واژگونۀ (/Ið/،/ð/،/ɑð/، /d/،/t/،/es/،/s/، /ɑs/و /Ø) برای این تک‌واژ شناسایی شد که تظاهر آوایی هرکدام در چارچوب بهینگی تحلیل شده است. در این بررسی درجات یا پیوستاری از تضعیف در همخوان و واکۀ تک‌واژ گذشته‌ساز زیربنایی /ɪd/ مشاهده شد که نشان‌دهندۀ این است که به‌طور کلی فرایند تضعیف تابع محدودیت‌های جهانی نشان‌داری LAZY در همخوان و *V (tense) در واکه و پایایی IDENT-IO و محدودیت‌های زیرمجموعۀ آن و جای‌گشت‌های ناظر بر وقوع این محدودیت‌ها در انتخاب برون‌داد بهینه‌اند.
 
6. پی‏نوشت‏ها
[1] weakening

متن کامل [PDF 782 kb]   (484 دریافت)    
نوع مقاله: مقالات علمی پژوهشی | موضوع مقاله: زبان شناسی
انتشار: 1401/9/10

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.