1- استادیار گروه زبان فرانسه دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس ، nos_hej@modares.ac.ir
2- کارشناسی ارشد، پژوهشگر پژوهشکدۀ واژهگزینی و اصطلاحشناسی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تهران، ایران
چکیده: (2861 مشاهده)
زبان علم، ابزاری برای انتقال دانش، تجربهها، مفاهیم و انگارههای علمی در قالب نوواژهسازی، اصطلاحسازی و نحوۀ نگارش علمی است. از آنجا که مختصات و نحوۀ تبلور این زبان در عالم متنی با زبان عمومی متفاوت است، شناخت ویژگیها و کارکردهای زبانی و ارتباطیِ زبان علم و بهویژه مطالعۀ پربسامدی هریک از این کارکردها اهمیت دارد. هدف از این نوشتار بررسی مختصات و پربسامدی کارکردهای زبانی ـ ارتباطی در زبان علم زمینشناسی با تکیه بر تحلیلهای زبانشناسی متنی است. بدینمنظور، پیکرهای متشکل از 36 مقالۀ زمینشناسی چاپشده در مجلههای علمی ـ پژوهشی، بر اساس معیارهای مرتبط با الف) سازماندهی متنی و ب) معیارهای مرتبط با خصلتهای زبانی، مورد تحلیل کیفی و کمّی قرار گرفت. یافتهها حاکی از آن است که زبان علم زمینشناسی بهواسطۀ توسعۀ معنایی پله به پله که با تکرار، پوشینهگذاری و طبقهبندی واژگانی همراه است و نیز بالفعلسازی افعال ارتباطی ـ کنشی، تواتر اسمیسازی و گزارههای مجهول، در قالب زبانی مقتصد و عینی با مخاطب در تعامل است. همچنین، آمارگیری کمّی در 13805 گزارۀ حاوی کارکردهای زبانی ـ ارتباطی نشان میدهد که بیشترین تواتر مربوط به انسجام متنی (واژگانی ـ نحوی) و سپس اقتصاد زبانی (اسمیسازی، گزارههای خلاصهشده) بوده و کمترین تواتر متعلق به افعال و عبارات قیدی ـ کمکی است.
نوع مقاله:
مقالات علمی پژوهشی |
موضوع مقاله:
زبان شناسی انتشار: 1399/11/10