1
استادیار گروه آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
2
مدرس کشوری همسوسازی کتابهای تألیف آموزش زبان فارسی با برنامه ی درسی ملی و مراکز ضمن خدمت فرهنگیان، تهران، ایران
3
عضو هیأت علمی دبیرخانه ستاد گسترش زبان فارسی و ایران شناسی در خارج از کشور، تهران، ایران
چکیده
افراد علاوه بر مهارت‌های فردی به مهارت‌های دیگری نیز نیاز دارند که هر کدام می‌تواند به‌نوعی در داشتن زندگی موفق در یک جامعه تأثیرگذار باشد. از این میان، توانایی برقراری ارتباط و ایجاد مناسبات اجتماعی از جمله مهم‌ترین آن مهارت‌ها است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر تربیت شنوایی بر کارکردهای اجتماعی مهارت شنیداری دانشآموزان دوزبانه کُردی- فارسی کلاس‌های درس دوره ابتدایی انجام گرفته است. بنابراین، ابتدا انواع گوش‌دادن و سپس چالش‌ها و موانع موجود بر سر راه کسب آن ارائه گردید و راه‌های تربیت شنوایی در آموزش و تدریس مهارت گوش‌دادن برای آموزگاران توضیح داده شد. در این پژوهش از روش توصیفی- تحلیلی بهره گرفته شده است. شیوه جمع‌آوری اطلاعات، پرسش‌نامه بود که با توجه به «جدول مورگان» و از طریق نمونه‌گیری خوشه‌گیری تک‌مرحله‌ای و نمونه‌گیری تصادفی در بین معلمان توزیع گردید. در بخش میدانی پژوهش، برای سنجش میزان کیفیت‌بخشی و ارتقای مهارت گوش‌دادن دانشآموزان کُرد‌زبانِ تحت تأثیر تربیت شنوایی، داده‌ها به کمک معلمان از پرسش‌نامه استخراج گردید و به کمک روش‌های آمار استنباطی (خیدو) اندازه‌گیری شد. نتیجه تحلیل داده‌ها با توجه به آزمون مجذور (خیدو) چنین به دست آمده است: محاسبه کمیّت تمام سنجه‌های بررسی‌شده با درجه آزادی d. f=6 از مجذور (خیدو) جدول (12.59) در سطح 5/0 بزرگ‌تر بود. بنابراین میان تربیت شنوایی و مهارت شنیداری رابطه وجود داشت و می‌توان گفت که تربیت شنوایی تا حدود زیادی بر مهارت‌های شنیداری دانشآموزان تأثیر مثبت دارد.
اکبری شلدره، فریدون و همکاران (1391). فارسی ششم ابتدایی. تهران: اداره کل توزیع کتب درسی وزارت آموزش و پرورش.
براون، اچ. داگلاس (1387). اصول یادگیری و آموزش زبان. ترجمه منصور فهیم. چ 2. تهران: رهنما.
ترادگیل، پیتر (1376). زبان‌شناسی اجتماعی. ترجمه محمد طباطبایی. چ 1. تهران: آگه.
دلاور، علی (1388). آمار استنباطی.چ 5. تهران: رشد.
ذوالفقاری، حسن و همکاران (1388). راهنمای تدریس فارسی دوره ابتدایی. چ 4. تهران: انتشارات کتب درسی.
رادپور، فاطمه و همکاران (1385). راهنمای درس هنر. چ 1. تهران: انتشارات کتب درسی.
زندی، بهمن (1386). روش‌های تدریس زبان فارسی. چ 5. تهران: سمت.
سپهر، نصرت‌اله (1375). هنر برای کودک. چ 1. کرمانشاه: طاق بستان.
شفیعی، کمال‌الدین و آیت‌اله محمدپور (1383). آموزش نمایش و بازی خلاق درمدارس. چ 1. تهران: آزمون نوین.
صفوی، نواب و گروه مؤلفان (1390). روش‌های تدریس هنر دوره ابتدایی(کتاب راهنمای معلم). چ 1. تهران: انتشارات کتب درسی.
کریم‌زاده اسماعیل و دیگران (1390). آموزش مهارت و آداب زندگی اسلامی. چ 2. قم: انتشارات هنر و اندیشه.
معتمدی، اسفندیار (1385). صوت و شنوایی. تهران: مدرسه.
مهدوی، رضا (1390). راهنمایی درس هنر ابتدایی؛ بخش تربیت شنوایی. تهران: اداره کل چاپ و توزیع کتب درسی.
هارجی، اون؛ کریستیان ساندرز و دیوید دیکسون (1393). مهارت‌های میان‌فردی و اجتماعی. ترجمه مهرداد فیروز‌بخت و خشایار بیگی. چ 7. تهران: رشد.
Borisoff, D. & M. Purdy (eds.) (1991). Listening in Everyday Life. Maryland: University of America Press.
Bostrom, R. N. (1990). Listening Behavior. New York: Guilford Press.
Burley-Allen, M. (1995). Listening: The Forgotten Skill. Second Edition. New York: John Wiley & Sons, Inc.
Conine, N. (1976). “Listening in the helping relationship”. Physical Therapy. 56. Pp. 62-159.
Kellog, R. T. (2008). “Training writing skill: A Cognitive developmental perspective”. Journal of Writing Research. 1 (1). Pp. 1-26.
Nelson-Jones, R. (1988). Practical Counseling and Helping Skills. (2nd edition). London: Holt, Rinehart and Winston.
Porritt, L. (1984). Communication: Choices for Nurses. Churchill Living stone. Australia: Mel-bourne.
Steil L. (1991). “Listening training: The key to success in today’s organizations”. In D. Borisoff & M. Purdy (Ed.). Listening in Everyday Life. Pp. 202-224. Maryland: University of America Press.
Weaver, C. (1972). Human-listening: Processes and Behavior. Bobbs-Merrill. Indiana: Indianapolis.
Wolff, F.; N. Marsnik; W. Tacey & R. Nikhols (1983) .Perceptive Listening. New York: Holt, Rinehart and Winston.
Wolvin, A. & C. Coakley (1982). Listening. Iowa: Wm. C. Brown Dubuque.
Wolvin, A. & C. Coakley (1991). “A survey of the status of listening training in some 500 corporations”. Communication Education. 40(2). Pp. 152-164.
جستارهای زبانی