سببی سازی در زبان پشتو

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقالات علمی پژوهشی

نویسندگان
عمصت الله میاخیل 1
محمد دبیر مقدم 2
1 دانشجوی دکتری زبانشناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
2 استاد زبانشناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
چکیده
زبان پشتو یکی از زبان‌های ایرانی است که درباره­ی آن پژوهش‌های زبان‌شناختی اندکی صورت گرفته است. سببی‌سازی در زبان پشتو نیاز به توضیح بیشتر دارد زیرا این مسأله از اهمیت زیادی برخوردار است اما در کتاب­های دستور زبان پشتو و زبان­شناختی این زبان­ توجه لازم به این مسأله نشده است. از این‌رو بررسی و پژوهش سببی‌سازی در این زبان از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف از این پژوهش توصیف مقولۀ سببی­سازی زبانِ ­پشتو می­باشد. داده‌های مورد نیاز این تحقیق از آثار و گویشوران این زبان براساس پژوهشِ دبیرمقدم (1399) انجام شده است. روشِ تحقیق این نوشتار علاوه بر توصیف سببی­سازی، مبتنی بر مثال­های زبانِ پشتو است که آوانویسی و معنا گزاری شده است. نمونه‌های این متن از میان صدها جمله انتخاب شده و مورد تحلیل و تجزیه قرار گرفته است. مسأله‌ی مهم، بازنمایی ساخت سببی در زبان پشتو است که چگونه انجام می­شود؟ زبان پشتو از جمله‌ی زبان­های فاعل- مفعول-فعل است و سببی­سازی در این زبان به شکل ­صرفی و ­نحوی وجود دارد. این پژوهش بر اساس نظریه‌ی رده‌شناسی به تحلیل داده‌ها پرداخته است. سببی­سازی زبان در پشتو نسبت به زبان فارسی پیچیده است؛ چون از یک اصل مشخص پیروی نمی­کند. در سببی صرفی علاوه بر وند(aw) از پیش اضافه‌های (pӘ,pӘr) و(war bânde,pre) کار گرفته می‌شود. میزان زایایی سببی­های کمکی در زبان پشتو بیشتر است چون با بیشتر افعال می­آید و فعل را متعدی می‌سازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

References
• Penzal, H. (2010). d∂ p∂ṣto grammar. Kabul: DANISH [In Persian].
• Dabir M, M. (2020). Linguistics: An Iranian Perspective. Tehran: ALLAMEH [In Persian].
• Reshteen, S. (2019). Grammar. Jalalabad: MOMAND [In Persian].
• Reshteen, S. (2015). Pashto Grammar. Peshawar: UNIVERSITY [In Persian].
• Zahidi, k. (2010). Symbols of Causation in Persian language. Tehran: JOSTARHAY ZABANI [In Persian].
• Zeyar, M. (2005). Pashto Grammar. Kabul: DANISH [In Persian].
• Sherzad, M. (2016). Pashto Syntax. Jalalabad: MAIHAN [In Persian].
• Golfam, A. & Bahrami. X. Causation and Iconicity. Tehran: ALZAHRA [In Persian].
• Nabifar, N. (2016). Semantic, syntactic and pragmatic review of compound causatives in Turkish-Azeri. Tehran: JOSTARHAY ZABANI [In Persian].
جستارهای زبانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از 22 تیر 1404