The efficient and systematic design of language education programs through deploying instructional strategies and techniques and with the knowledge of learners’ cognitive make-up and their environment helps develop increasingly effective and capable language learners. Effective instruction begins with effective educational design which involves a wide range of practices, the most important of which is informed and structured material development. In line with these, the present study was carried out to analyze exercises in Arabic textbooks for public junior high schools in Iran based on Nation and McAllister’s (2010) principles of format and presentation of learning materials and activities. The research employed a descriptive design using qualitative content analysis and to achieve more valid and reliable results, Shannon’s entropy for weighting codes and statistical tests of homogeneity of variance, univariate analysis, and Kruskal-Wallis were used. The population and the statistical sample of activities considered in the study were the same and included all the exercises in the selected Arabic textbooks for the 1401-1402 AH / 2022-2023 academic year. Content analysis was done following a researcher-made scheme based on the layers proposed in Nation and McAllister’s (2010) principles, i.e., meaning-oriented input, form-oriented input, meaning-oriented output, and form-oriented output. The validity of the scheme was verified through expert opinion and its reliability was calculated using Pearson correlation. The results of the research showed that in these textbooks, there is no four-way balance in the activities and no harmony between the expected four types of activities on form, meaning, input, and output.
منابع عربی
- دحلان، عمر علی. (2015م). «صوره المرأه فی کتب اللغه العربیه للمرحله الأساسیه الأولی فی فلسطین»؛ مجله البحث العلمی فی التربیه، العدد16، صص 405-389.
- سازمان پژوهش وبرنامه ریزی آموزشی. (1401ه.ش). عربی، زبان قرآن- پایه هفتم دورە اول متوسطه (709)، دفتر تألیف کتابهای درسی عمومی ومتوسطه نظری، وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران.
- ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ. (1401 ه.ش). عربی، زبان قرآن- پایه هشتم دورە اول متوسطه (809)، دفتر تألیف کتابهای درسی عمومی ومتوسطه نظری، وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران.
- ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ. (1401ه.ش). عربی، زبان قرآن- پایه نهم دوره اول متوسطه (909)، دفتر تألیف کتابهای درسی عمومی ومتوسطه نظری، وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران.
منابع فارسی
- آذر، عادل. (1380ش). «بسط و توسعه روش آنتروپی شانون برای پردازش داده‌ها در تحلیل محتوا»؛ فصلنامه علمی پژوهشی علوم انسانی، دانشگاه الزهرا(س)، سال11، شماره 38و 37، صص18-1.
- تقوایی، مسعود؛ محمدرضا بسحاق و اسماعیل سالاروند. (1391ه.ش). آزمون فرضیه‌های پژوهش با استفاده از SPSS، اصفهان: معظمی.
- حبیب‌پور، کرم و رضا صفری‌شالی. (1391ه.ش). راهنمای جامع کاربرد SPSS در تحقیقات پیمایشی، تهران: متفکران.
- رشیدی، ناصر و فرزانه اله‌یار. (1394ه.ش). «توصیف و تحلیل مجموعه‌ی «فارسی بیاموزیم» بر اساس الگوی لیتل جان (2011)»؛ پژوهش‌نامه آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان، 4 (1) (پیاپی9)، صص136-103.
- ریچی، ریتا سی؛ جیمز دی کلاین و مونیکا دبلیو ترسی. (2011م). نقش پایه طراحی آموزشی: (نظریه، پژوهش و عمل)؛ ترجمه حسین زنگنه و الهه ولایتی، تهران: آوای نور، 1391ه.ش.
- سرمد، زهره. (1384ه.ش). آمار استنباطی (گزیده‌ای از تحلیل‌های آماری تک متغیره)، تهران: سمت.
- سیگل، سیدنی. (1372ه.ش). آمار غیرپارامتری برای علوم رفتاری؛ ترجمه یوسف کریمی، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
- قورچائی، معین و امید کر. (1399ه.ش). «تحلیل محتوای ارتباطی تمرین‌ها و اهداف کتاب ریاضی جدیدالتالیف پایه ششم ابتدایی»، ارائه‌شده در دومین همایش ملی آموزش ریاضی ابتدایی، گلستان: پردیس آیت‌الله خامنه‌ای گرگان، 15 شهریور 1399.
- لشین، سینتیا بی؛ جولین پولاک و چارلز ام. رایگلوث. (1992م). راهبردها و فنون طراحی آموزشی؛ ترجمه هاشم فردانش، تهران: سمت، 1397ه.ش.
- محمودی، مهدی؛ مرجان معصومی‌فرد؛ نصیبه پوراصغر و فتانه حسنی جعفری. (1400ه.ش). طراحی آموزشی، تهران: دانشگاه پیام نور.
- نوروزی، داریوش و سیدعباس رضوی. (1401ه.ش). مبانی طراحی آموزشی، تهران: سمت.
- نوریان، محمد. (1394ه.ش). روش‌های ارزشیابی کتابهای درسی با تأکید بر تحلیل محتوای کمّی و کیفی، تهران: شورا.
- نیشن، پل و جان مکالیستر. (2010م). طراحی برنامه آموزشی زبان؛ ترجمه مهین‌ناز میردهقان و دیگران، تهران: خاموش، 1396ه.ش.
- یارعلی ایزدخواستی، جواد؛ اسماعیل اسماعیلیان و قربان اسماعیلی. (1398ه.ش). راهنمای تحلیل محتوای کتب درسی، تهران: رشد فرهنگ.
منابع لاتین
- Hutchinson, T & Torres, E. (1994). “The textbook as agent of change”. ELT Journal. 48/4, pp 315-328.
- Richards, J.C. (2001). “The Role of Textbooks in a Language Program”, UK: Cambridge University Press, pp 1-6.
- Tomlinson, B. (2011). “Materials Development in Language Teaching”, 2.ed. Cambridge University Press.
Articles in Press, Accepted Manuscript Available Online from 13 July 2025
Irandost,F. , jalaei peykani,M. and Zare-ee,A. (2025). Content Analysis of Form-Meaning Balance in Exercises of High School Arabic Textbooks Based on Nation and Mcalister's Model. Language Related Research, (), 395-.
MLA
Irandost,F. , jalaei peykani,M. , and Zare-ee,A. . "Content Analysis of Form-Meaning Balance in Exercises of High School Arabic Textbooks Based on Nation and Mcalister's Model", Language Related Research, , , 2025, 395-.
HARVARD
Irandost,F.,jalaei peykani,M.,Zare-ee,A. (2025). 'Content Analysis of Form-Meaning Balance in Exercises of High School Arabic Textbooks Based on Nation and Mcalister's Model', Language Related Research, (), pp. 395-.
CHICAGO
F. Irandost, M. jalaei peykani and A. Zare-ee, "Content Analysis of Form-Meaning Balance in Exercises of High School Arabic Textbooks Based on Nation and Mcalister's Model," Language Related Research, (2025): 395-,
VANCOUVER
Irandost,F.,jalaei peykani,M.,Zare-ee,A. Content Analysis of Form-Meaning Balance in Exercises of High School Arabic Textbooks Based on Nation and Mcalister's Model. Language Related Research, 2025; (): 395-.
Language Related Research