1- استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
2- دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
3- دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
چکیده: (6621 مشاهده)
پسوند نامآواساز /-ast/ از پسوندهای کهنی است که در متون دری حوزه خراسان بهکار رفته است. جلال متینی، علی رواقی، نجیب مایل هروی و دیگران، با استناد به شواهد گویشی خراسانی، این پسوند را پسوندی خراسانی دانستهاند. پس از ایشان، حسن حاتمی به وجود صورت دیگری از این پسوند در گویش کازرونی اشاره کرده است؛ بی آنکه به پیشینه یا ریشه آن بپردازد. در مقاله حاضر، نگارندگان کوشیدهاند ضمن ارائه شواهدی از کاربرد این پسوند در گویشهای خوزستان و متون کهن فارسی، فرضیهای درمورد چگونگی شکلگیری آن ارائه کنند. طبق این فرضیه، پسوند مذکور در پسوند اسممصدرساز /-išt/ ریشه دارد؛ بهنظر میرسد که پسوند اخیر (-išt) در برههای خاص بهطور وسیع در ساخت نامآواها بهکار رفته است. ازسوی دیگر، در «قرآن قدس» که از متون حوزه گویشی جنوب ایران (سیستان) است، شواهدی از کاربرد /-ast/ یا /-ist/ در مقام پسوند اسممصدرساز دیده میشود. ظاهراً این شواهد شاذ، حلقه پیوند تاریخی پسوند نامآواساز خراسانی (-ast) و پسوند نامآواساز جنوبی (-ešt) هستند.
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
زبان شناسی انتشار: 1394/3/1